تحلیل راهبردی چالش‌های آموزش و ترویج در مدیریت مراتع استان مازندران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم و مرتع، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

2 دانشیار گروه علوم مرتع‌داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

3 استادیار، گروه علوم مرتع داری، دانشکده منابع طبیعی ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

4 استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

5 دانشیار گروه مرتع‌داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

چکیده

هدف اصلی این پژوهش، واکاوی موانع و چالش‌های آموزش و ترویج در مدیریت مراتع استان مازندران بود. پژوهش حاضر از نظر هدف از نوع پژوهش­های کاربردی و از لحاظ شیوه اجرا از نوع  پژوهش­های میدانی است. جامعه آماری تحقیق، شامل همه کارشناسان ترویج و مدیریت مراتع (155N=) در 12 شهرستان استان مازندران بودند که با توجه به تعداد کارشناساس در هر شهرستان، به روش نمونه‌گیری در دسترس، نمونه آماری تحقیق به کمک جدول کرجسی­و­مورگان (1970) 110 نفر تعیین شد. ابزار اصلی تحقیق شامل پرسشنامه محقق­ساخته با طیف لیکرت بوده است. روایی (صوری و محتوایی) آن بر اساس نظر جمعی از کارشناسان جهاد کشاورزی، اداره کل منابع‌طبیعی و آبخیزداری استان مازندران، اعضای هیأت علمی گروه مرتع و ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه کشاورزی و منابع­طبیعی ساری تأیید گردید. پایایی پرسشنامه با استفاده از محاسبه آلفای کرونباخ برای متغیرهای موانع و چالش‌های مدیریت مراتع،  798/0 به­دست‌ آمد و تأیید گردید. داده­ها با استفاه از نرم­افزار SPSS تحلیل شد. نتایج تحلیل داده­ها منجر به استخراج پنج عامل: (1) موانع اقتصادی- حمایتی؛ (2) موانع زیرساختی- فنی ؛(3) موانع سیستم مدیریت مراتع؛  (4) موانع اجتماعی- فرهنگی؛ (5) موانع سیاسی- نهادی شد که در مجموع 66/74 درصد از کل واریانس موانع و چالش­ها را تبیین نمود. همگام با نتایج تحقیق توسعه استفاده از روش‌های ترویجی مناسب مانند رهیافت آموزش و دیدار و رهیافت‌ مشارکتی و اولویت‏بندی نیازهای آموزشی و ترویجی در بخش مدیریت مراتع استان برای اشاعه اطلاعات و مهارت کاربردی بین بهره‌بردارن از مراتع، تلفیق دانش و مهارت­های بومی با فناوری‏های نوین در حفاظت از مراتع پیشنهاد می‌شود. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع

  1. Ahmadi, F., heydari, G., & Shafiee, F. (2018). Social and economic factors affecting the willingness of ranchers to participate in rangelands rehabilitation and restoration projects (The case of study: rangeland of Dehgolan). Iranian Journal of Range and Desert Research, 25(1), 102-115. (In Farsi).
  2. Ansari, N., Seyed Akhlaghi Shal, J., & Ghasemi, M. (2009). Determination of socio-economic factors on natural resources degradation of Iran, Iranian journal of Range and Desert Research.15(4), 508-524. (In Farsi).
  3. Ardoin, N. M., Bowers, A. W., & Gaillard, E. (2020). Environmental education outcomes for conservation: A systematic review. Biological Conservation, 241, 108224.‏
  4. Bestelmeyer, B. T., Estell, R. E., & Havstad, K. M. (2012). Big questions emerging from a century of rangeland science and management. Rangeland Ecology and Management,65(6), 543-544.‏
  5. Bogale, A., Taeb, M, & Endo, M. (2006). Land ownership and conflict over the use of resources: implication for household vulnerability in eastern Ethiopia. Journal of Ecological Economics, 58, 134-145.
  6. Chesterman, N.S., Entwistle, J., Chambers, M. C., Liu, H. C., Agrawal, A., & Brown, D. G. (2019). The effects of trainings in soil and water conservation on farming practices, livelihoods, and land-use intensity in the Ethiopian highlands. Land Use Policy,87, 104051.
  7. Coria, J., & Sterner, T. (2011). Natural Resource Management: Challenges and Policy Options. Annual Review of Resource Economics. 3:203-230
    1. Fall Solayman, M., Sadeghi, H., Haseli, M., & Amiri, F. (2017). Analysis of Sustainability Strategies of Range from Organizational View for Sustainable Development (Case Study: South Khorasan Province). Journal of Rural Research, 8(1), 38-53.
  8. Fayyaz, M. (2021). Sustainable rangeland management strategy in the rangelands used by the villagers. Iran Nature, 5(6), 9-12(In Farsi).
  9. Gibbens, S. (2020). COVID-19 complicates an already dire wildfire season. National Geographic. Available online at: https://www.nationalgeographic.com/science/article/covid-19-complicates-already-dire-wildfire-season. PUBLISHED JUNE 26, 2020.
  10. Górriz-Mifsud, E., Donazar, L.O., Eseverri, E. M., & Govigli, V. M. (2019). The challenges of coordinating forest owners for joint management.Forest Policy And Economics, 99, 100-109.
  11. Götmark, F., Fridman, J., & Kempe, G. (2009). Education and advice contribute to increased density of broadleaved conservation trees, but not saplings, in young forest in Sweden. Journal of Environmental Management, 90(2), 1081-1088.
  12. Heydari, Gh., Rastegar, Sh., & Foroutani, B. (2014). Investigating Socio-economic factors affecting the participation of local communities in the sustainable management of rangelands (Case study: Bahar rangelands in Hamadan Province). Journal of Rangering,1(2), 89-110.
  13. Jiménez, A., Díaz, M. J., Monroe, M. C., & Benayas, J. (2015). Analysis of the variety of education and outreach interventions in biodiversity conservation projects in Spain. Journal for Nature Conservation, 23, 61-72.
  14. Khalighi, M. M., Khalighi, N. & Farahpoor, M. (2006). Study of ecological and social sustenance of different exploitation methods (Case study: Karaj River watershed). Iranian Journal of Range and Desert Research, 13(2), 82-93. (In Farsi).
  15. Kwan, B. K., Cheung, J. H., Law, A. C., Cheung, S. G., & Shin, P. K. (2017). Conservation education program for threatened Asian horseshoe crabs: a step towards reducing community apathy to environmental conservation. Journal for Nature Conservation, 35, 53-65.
  16. Larson, S., Smith, K., Lewis, D., Harper, J., & George, M. (2005). Evaluation of California’s rangeland water quality education program. Rangeland Ecology & Management,58(5), 514-522.
  17. Macon, K.,  Barry,S.,   Becchetti, T., Davy, J.S., Doran, M.P., Finzel, J.A., George, H.,. Harper,J.M.,  Huntsinger,L.,  Ingram,R.S.,  Lancaster, D.E.,. Larsen, R.E., Lewis, D.J., Lile, D.F., McDougald,N.K., Mashiri, F.E.,  Nader,G.,  Oneto, S.R., Stackhouse,J.W.,  Roche,L.K. (2016). Coping with drought on California rangelands, Rangelands, 38 (4) (2016), 222-228.
  18. Millar, J. (2011). The Role of Extension in Natural Resource Management: the Australian experience. In Shaping Change: Natural Resource Management, Agriculture and the Role of Extension (2.3 ed., pp. 79-84). APEN. Australia.
  19. Oba .G. ­(2012). Harnessing pastoralists indigenous knowledge for rangeland management. Three Africa case studies. Pastoralism Research, Policy and Practice, 2 (1): 1-25.
  20. Razzaghi Borkhani, F & Hoseini, M. (2017). Analysis of problems and limitations of nomadic herders Case: Tochal Village of Pakdasht County in Tehran province. Space Economy & Rural Development, 5(18): 83-104. (In Farsi).
  21. Roche, L.M. (2016). Adaptive rangeland decision-making and coping with drought Sustainability 8(12)1334.13pp.
  22. Roche, L.M. (2021). Grand challenges and transformative solutions for rangeland social-ecological systems – emphasizing the human dimensions. Rangelands. 43(4): 151-158.
  23. Roosta, K., & Haji Abadi, M. (2013). Study of Suitable Extension Methods and Techniques Influencing on Knowledge, Attitude and Skills Utilize of Natural Resources Perimeter Sustainable Management of Nature’s Resources. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 44(4), 665-677. (In Farsi).
  24. Roudgarmi, P., & Amozadeh Mahdiraji, M. (2019). Challenges and Problems of Iran’s Laws and Regulations for the Preservation of Forests and Rangelands. Iranian Journal of Forest, 11(1), 43-56. (In Farsi).
  25. Saadi, H. (1999). An overview of barriers to public participation in natural resources and provide a promotional educational model to improve participation. Forest and Rangeland Quarterly, 4
  26. 2.Saburi, M.S. Malik Mohammadi, I., Chizari, M., & Hosseini .S.M. (2010). The future orientation of extension roles in agricultural development and management from the perspective of agricultural knowledge and information system actors. Quarterly Journal of Rural and Development,,4(14): 1-26. (In Farsi).
  27. Saeidi Goraghani, H., Heydari, G., Barani, H., & Alavi, Z. (2013). Assessment of Problems rangeland permanent management in watershed land from exploitations viewpoint (Case study: Damavand Summer Rangeland in Amol County). Journal of Range and Watershed Management, 66(2), 277-286. (In Farsi).
  28. Saitone, T.L.  & Sexton R.J. (2017). Agri-food supply chain: evolution and performance with conflicting consumer and societal demands. European Review of Agricultural Economics,44 (4) (2017), pp. 634-657.
  29. Shahbazi, S. (2017). Extension Educational Management in Range Sustainable Exploitation in Iran. Strategic Research Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources, 2(1), 1-14. (In Farsi).
  30. Singh, H. R., & Rahman, S. A. (2012). An approach for environmental education by non-governmental organizations (NGOs) in biodiversity conservation. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 42, 144-152.
  31. Singh, S. K., Chen, J., Del Giudice, M., & El-Kassar, A. N. (2019). Environmental ethics, environmental performance, and competitive advantage: Role of environmental training. Technological Forecasting and Social Change, 146, 203-211.
  32. Soma, K., MacDonald, B.H., Termeer, C.J.A.M., & Opdam, P., (2016). Introduction article: informational governance and environmental sustainability. Current Opinion in Environmental Sustainability. 18, 131–139.
  33. Vaisi, H & Rezvanfar, A. (2006). Developing Appropriate Strategies for the Co-management Natural Resources: Field Force Analysis of Issues and Problems of Natural Resources - A case Study of Razavar Sub-basin in Kurdistan Province. Environmental Sciences, 4(13).11-22. (In Farsi).
تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران
دوره 53، شماره 2
تیر 1401
صفحه 447-463

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار