راهبردهای توسعه کشاورزی چندکارکردی در شهرستان دهلران (استان ایلام)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری توسعه کشاورزی، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

2 دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

3 استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

چکیده

شهرستان دهلران به‌عنوان قطب تولید استان ایلام، باوجود فاصله زیاد از کشاورزی چندکارکردی، با مشکلات فراوانی در حوزه­ی کشاورزی، منابع طبیعی، محیط‌زیست و وضعیت اقتصادی روبه‌رو است که چنان­چه برای حل این مشکلات و رفع آن‌ها تدابیری اتخاذ نگردد، چالش­های بیشتری گریبان­گیر نسل حاضر و آینده کشاورزی و روستایی این شهرستان خواهد شد. از آنجایی که توسعه کشاورزی چندکارکردی مستلزم توجه به برنامه‌ریزی و راهبرد متناسب با شرایط هر منطقه می­باشد، در این مطالعه­ی کیفی، به تدوین راهبردهای توسعه کشاورزی چندکارکردی (MFA) در شهرستان دهلران اقدام شد. از بین کارشناسان و صاحب­نظران کشاورزی چندکارکردی به تعداد 21 نفر به‌صورت هدفمند مصاحبه عمیق و نیمه­ساختارمند به عمل آمد. پس از تکمیل مصاحبه­ها در پنج‌گام از تکنیک راهبردی Meta-SWOT بر مبنای تئوری مبتنی بر منابع، جایگاه شهرستان دهلران در مقایسه با رقبا، منابع و موانع موجود و مؤثر بر توسعه MFA شناسایی شد. پس از تحلیل مصاحبه‌ها و ارزیابی تأثیر هرکدام از منابع بر عوامل محیطی و تناسب آن‌ها با اهداف، نقشه­ی راهبردی ترسیم شد. در بررسی تمام جوانب نقشه­ی راهبردی، سه قابلیت کمیاب، تقلیدناپذیر و غیرقابل جایگزین، یک قابلیت با بیشترین تناسب راهبردی، یک عامل محیطی به‌عنوان مهم‌ترین و قدرتمندترین مانع برای رشد و توسعه MFA شناسایی شد. درنهایت با قضاوت هر یک از عوامل داخلی و محیطی،  15 راهبرد مطلوب جهت توسعه MFA به ترتیب میزان اهمیت با استفاده از تکنیک AHP تدوین شد. با اجرایی کردن راهبردهای تدوین‌شده، می‌توان به تقویت و توسعه قابلیت­ها و رفع موانع موجود کمک کرد و با برنامه‌ریزی درست شاهد توسعه هر چه بیشتر کشاورزی چندکارکردی در آینده بود.

کلیدواژه‌ها


  1. Arovuori, K., & Kola, J. (2005). Policies and measures for multifunctional agriculture: experts’ insight. International Food and Agribusiness Management Review, 8 (3),21-51.
  2. Agarwal, R., Grassl, W., & Pahl, J. (2012). Meta-SWOT: introducing a new strategic planning tool. Journal of Business Strategy, 33 (2), 12-21.
  3. Alibaygi, A.H., & Borzoo, GH. (2014). Multifunctional agriculture (MFA) from viewpoint iranian specialists’ agricultural and rural development. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 44(3), 501-511. (In Farsi).
  4. Dasgupta, P., Goswami, R., Nasim Ali, M., Chakraborty, S., & Saha, S. (2015). Multifunctional role of integrated farming system in developing countries. International Journal of Bio-resource and Stress Management, 6(3),424-432.
  5. Hole, F., Flannery, K.V., & Neely, J.A. (1969). Prehistory and human ecology of the dehluran plain: an early village sequence from khuzistan, iran. by the Regents of the University of Michigan The Museum of Anthropology, First Edition.
  6. Heijman, W.J.M., Heringa, P.W., & Van der Heide, C.M. (2012). The economic impact of multifunctional agriculture in The Netherlands: A regional input-output model. Selected Paper prepared for presentation at the International Association of Agricultural Economists (IAAE) Triennial Conference, , 18-24 August 2012, Foz do Iguaçu, Brazil, pp1-28.
  7. Island, P. (2009). Towards Multifunctional Agriculture for Social, Environmental and Economic Sustainability. International Assessment of Agricultural Knowledge, Science and Technology for Development. Global program review , 4 (2), 1-6, Retrieved from https://islandpress.org.
  8. Kiani feyzabad, Z. (2012). The Multifunctional Role of Iran's Agricultural Sector in Policy Analysis: Application of Computable General Equilibrium Model (CGE). MSc Thesis of Faculty of Engineering, Sari University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Iran. (In Farsi).
  9. Kheirollahi, M., Alibaygi, A.H., & Rostami Ghobadi, F. (2020). Investigating the Status of Multifunctional Agriculture Components in Dehloran Township. Journal of Rural Research. Articles in press, Accepted Manuscript Available online from 02 july 2020 from https://jrur.ut.ac.ir/article_76853.html. (In Farsi).
  10. Lusquinos, S. (2015). Funding multifunctional entrepreneurship, A framework for identifying factors influencing the allocation of European Agricultural Funds for Rural Development for multifunctional entrepreneurial activities. MSc Thesis of Management of Life Science, Department: Management Studies, wageningen university, Netherlands.
  11. Mahmoudi, M., & Chizari, M. (2018). Multifinctional Agriculture the new Paradigm of Sustainable Rural Development. Ministry of Jihad-e-Agriculture, Agricultural Research, Education and Extension Organization seed and plant Improvement Institute. Publication of agricultural education, First Edition. (In Farsi).
  12. Mehrabi basharabadi, H., & Javedan, A. (2011). Research and development on the growth and productivity of Iran's agricultural sector. Journal of agricultural Economics and Development, 25 (2),172-180. (In Farsi).
  13. Mohammadi,Y., & Razzaghi Borkhani, F. ( 2018). The Design of TOWS Strategic Model for Rural and Agricultural Tourism Development of Mazandaran Province. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 49 (3),509-525. (In Farsi).
  14. OECD. (2001). Multifunctionality Towards an Analytical Framework.Organisation for Economic Co Operation and Development. Retrived from word wide: http://www.oecd.org/tad/agricultural policies/multifunctionalityinagriculture.htm
  15. Renting, H., Rossing, W.A.H., Groot, J.C.J., Van der ploeg, J.D., Laurent, C., Perraud, D., Stobbelaar, D.J., & Van ittersum, M.K. (2009). Exploring multifunctional agriculture. A review of conceptual approaches and prospects for an integrative transitional framework. Journal of Environmental Management, 90 (2009), 112–123.
  16. Rezaei, A., & Jalilian, S. (2019). The Investigating of factors on rural tourism management strategy by using SWOT technique and QSPM matrix in kermanshah Province. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 50(1), 201-218. (In Farsi).
  17. Shakarami, N., Shokuhi, M., & Mansourzadeh, A.M. (2018). Tourism Strategic planning of Kurdistan province based on the regional competitiveness using meta-swot technique. Journal of URBAN studies, 7(26),17-30. (In Farsi).
  18. Takahashi, Y., & Nijkamp, P .(2010). Multifunctional Agricultural Land Use in a Sustainable World. Romanian Jornal of Regional Science, the journal of the Romanian regional scince association, 4(2),1-31.
  19. Wilson, G.A .(2007). Multifunctional Agriculture A Transition Theory Perspective. Printed and bound in the UK by Cromwell Press, Trowbridge, 1-363, Retrieved from Website: www.cabi.org.
  20. Yazdanpanah, m. (2018). Multifunctional Agriculture Paradigm; Rural Tourism, a key to sustainable employment development in rural areas. Journal of Entrepreneurship in Agriculture, 5(1), 17-29. (In Farsi).