طراحی شبکه زنجیره تامین محصول رازیانه در استان همدان با تاکید بر تابع کیفیت و سودآوری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران

2 استادیار دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران

3 استادیار سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی، همدان، ایران

4 استاد دانشکده مهندسی صنایع- دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران

چکیده

با توجه به شرایط جغرافیایی کشور، صنعت گیاهان دارویی می­تواند در مسیر گسترش درآمدهای غیرنفتی کشور مورد توجه قرار گیرد. با مطالعه ادبیات موضوع در کشورهای هند، آفریقا، آمریکا و ایران و بررسی میدانی زنجیره تامین گیاهان دارویی در اولویت برنامه­ریزی در اسناد بالادستی، فعالیت رسمی در شبکه تامین گیاهان دارویی در کشور دیده نشده است. گیاه دارویی رازیانه تولیدی ایران، رتبه و سهم بالایی در جهان دارد و یکی از خاستگاه­های آن در کشور، استان همدان، شهرستان رزن است. در این مقاله، به برنامه­ریزی شبکه زنجیره تامین گیاهان دارویی با دو نوع محصول تازه و خشک شده در چهار سطح تامین، فرآوری، توزیع و مشتری برای محصول رازیانه استان همدان از دو بعد سود و کیفیت محصول پرداخته­شده است. مدل­سازی، از نوع برنامه­ریزی ریاضی دوهدفهMILP  است که در آن تصمیمات مکانیابی مراکز فرآوری و مراکز توزیع، تخصیص مراکز توزیع به مشتریان و تعیین میزان کالای حمل شده بین مراکز در سطوح مختلف و تخصیص روش حمل مناسب بین مراکز در سطوح شبکه زنجیره تامین محقق می­شود. روش تحقیق کمی و از نوع مطالعه موردی است. نوآوری اصلی تحقیق به­کارگیری ویژگی کیفی محصول و نرخ واکنش شیمیایی آن در برنامه­ریزی زنجیره تامین است. همچنین، تحقیق حاضر یک تحقیق کاربردی است. اعتبارسنجی مدل براساس داده­های واقعی در سال 1397 برای محصول رازیانه انجام شده است. تحلیل حساسیت بر روی نتایج، نشان داد مدل از صحت و اعتبار برخوردار است. نقاط موثر در برنامه­ریزی تعیین شد و پاسخ­ مساله در یک نقطه موثر نشان داده شده است. نتایج تحقیق تنها برای محصولات میوه و سبزیجات با عمر محدود و نرخ زوال ثابت در طول زمان قابل استفاده است. همچنین، این تحقیق می­تواند برای گیاهان دارویی در اولویت برنامه ریزی سند ملی گیاهان دارویی استفاده شود. در راستای گسترش تحقیق، در تحقیقات آتی می­توان پارامترهای غیرقطعی مانند میزان عرضه، تقاضا و همچنین، برنامه­ریزی چند محصولی و شبکه صادرات محصول را نیز مورد بررسی قرارداد.

کلیدواژه‌ها


  1. Ahumada, O., & Villalobos, J. R. (2009). Application of planning models in the agri-food supply chain: A review. European journal of Operational research, 196(1), 1-20.
  2. Ahumada, O., & Villalobos, J. R. (2011). Operational model for planning the harvest and distribution of perishable agricultural products. International Journal of Production Economics, 133(2), 677-687.
  3. Apaiah, R. K., & Hendrix, E. M. (2005). Design of a supply chain network for pea-based novel protein foods. Journal of Food Engineering, 70(3), 383-391.
  4. Arabhosseini, A. (2005b). Quality, energy requirement and costs of drying tarragon (Artemisia dracunculus L). Wageningen University Wageningen.
  5. Aung, M. M., & Chang, Y. S. (2014). Temperature management for the quality assurance of a perishable food supply chain. Food Control, 40, 198-207.
  6. Bilgen, B., & Ozkarahan, I. (2007). A mixed-integer linear programming model for bulk grain blending and shipping. International Journal of Production Economics, 107(2), 555-571.
  7. commision, s. o. t. (2015). Iran Good Agricultural Practices (IRAN
  8. GAP) – Control points and compliance
  9. criteria for medicinal and ornamental plants

10. – General requirements.

11. de Keizer, M., Akkerman, R., Grunow, M., Bloemhof, J. M., Haijema, R., & van der Vorst, J. G. (2017). Logistics network design for perishable products with heterogeneous quality decay. European Journal of Operational Research, 262(2), 535-549.

12. Delfan E., A. K. (2020). Ethnobotany of Native Medicinal Plants in Zagheh and Biranshahr districts, Lorestan Province, Iran. echo phytochemistry of herbal plants, 7(4), 64-82.

13. Gennari, P., Heyman, A., & Kainu, M. (2015). FAO Statistical Pocketbook. World food and agriculture. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome, Italy.

14. Hishe, M., Asfaw, Z., & Giday, M. (2016). Review on value chain analysis of medicinal plants and the associated challenges. Journal of Medicinal Plants Studies, 4(3), 45-55.

15. Khalaj, h., Labbafi, H. A. M., Hasan Abadi, T., Shaghaghi, J., & Hajiaghaee, R. (2019). A Review on the Botanical, Ecological, Agronomical and Pharmacological Properties of the Fennel (Foeniculum vulgare Mill.). Quarterly journal of herbal plants, 18-1(69).

16. Labuza, T. P. (1982). Shelf-life dating of foods: Food & Nutrition Press, Inc.

17. Madhavan, H. (2008). Linking tribal medicinal plant co-operatives and ayurvedic manufacturing firms for better rural livelihood and sustainable use of resources.

18. Mander, M., Ntuli, L., Diederichs, N., & Mavundla, K. (2007). Economics of the traditional medicine trade in South Africa: health care delivery. South African health review, 2007(1), 189-196.

19. Mason, S. J., Ribera, P. M., Farris, J. A., & Kirk, R. G. (2003). Integrating the warehousing and transportation functions of the supply chain. Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review, 39(2), 141-159.

20. Melo, M. T., Nickel, S., & Saldanha-Da-Gama, F. (2009). Facility location and supply chain management–A review. European journal of operational research, 196(2), 401-412.

21. Mohebalizadehgashti, F., Zolfagharinia, H., & Amin, S. H. (2020). Designing a green meat supply chain network: A multi-objective approach. International Journal of Production Economics, 219, 312-327.

22. Mojaverian S. M., A. K. S., Amin Ravan M.,. (2016). Determining the export target market of Iran's herbal plants. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 46(4), 729-737.

23. Movahedi Reza, S. d. H., Akbari S. ,Azizi M. . (2013). unemployment pathology of agriculture graduated students. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 44(4), 679-692.

24. Nakandala, D., Lau, H., & Zhang, J. (2016). Cost-optimization modelling for fresh food quality and transportation. Industrial Management & Data Systems.

25. Nassabian Shahriar, G. H., Jabal Ameli F. (2012). comparison of competetive advantage of Iran herbal plants with other countries. Quarterly journal of economical modelling, 6(20), 75-92.

26. Quiroz, D., Towns, A., Legba, S. I., Swier, J., Brière, S., Sosef, M., et al. (2014). Quantifying the domestic market in herbal medicine in Benin, West Africa. Journal of Ethnopharmacology, 151(3), 1100-1108.

27. Rantala, J. (2004). Optimizing the supply chain strategy of a multi-unit Finnish nursery company. Research article, 154, 13

28. Rong, A., Akkerman, R., & Grunow, M. (2011). An optimization approach for managing fresh food quality throughout the supply chain. International Journal of Production Economics, 131(1), 421-429.

29. Savari Moslem, A. M. E., Mirakzadeh A. A. . (2013). students' willing analysis to develope small businesses, case study: agriculture and natural resources students of Razi university of Kermanshah. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 43(4), 737-749.

30. Shukla, M., & Jharkharia, S. (2013). Agri-fresh produce supply chain management: a state-of-the-art literature review. International Journal of Operations & Production Management, 33(2), 114-158.

31. Singh, K. (2009). Scope of medicinal and aromatic plants farming in Eastern India. Engineering Practices for Agricultural Production and Water Conservation, (scope of emerging agricultural crops), 223- 250

32. Soto-Silva, W. E., González-Araya, M. C., Oliva-Fernández, M. A., & Plà-Aragonés, L. M. (2017). Optimizing fresh food logistics for processing: Application for a large Chilean apple supply chain. Computers and Electronics in Agriculture, 136, 42-57.

33. Soysal, M., Bloemhof-Ruwaard, J. M., Meuwissen, M. P., & van der Vorst, J. G. (2012). A review on quantitative models for sustainable food logistics management. International Journal on Food System Dynamics, 3(2), 136-155.

34. Tijskens, L., & Polderdijk, J. J. (1996). A generic model for keeping quality of vegetable produce during storage and distribution. Agricultural Systems, 51(4), 431-452.

35. Trienekens, J., & Zuurbier, P. (2008). Quality and safety standards in the food industry, developments and challenges. International Journal of Production Economics, 113(1), 107-122.

36. van Andel, T., Myren, B., & van Onselen, S. (2012). Ghana's herbal market. Journal of Ethnopharmacology, 140(2), 368-378.

Vaughan, R. C., Munsell, J. F., & Chamberlain, J. L. (2013). Opportunities for enhancing nontimber forest products management in the United States. Journal of Forestry, 111(1), 26-33