ارزشیابی و اولویت‌بندی سیاست‌‌های سازگاری کشاورزی با تغییرات اقلیم در استان فارس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، اهواز، ایران

2 دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده مهندسی زراعی و عمران روستایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، اهواز، ایران

3 دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، اهواز، ایران

4 دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

چکیده

نظارت و ارزشیابی سیاست­های سازگاری عملکردهای مختلفی از جمله تشخیص و درک نیاز به مداخله، تسهیل طراحی سیاست­های سازگاری جدید و یا توجیه تخصیص بودجه را با خود به­همراه داشته باشد. از این­رو، هدف این مطالعه ارزشیابی سیاست­های سازگاری با تغییر اقلیم در بخش کشاورزی بود. برای این منظور، از رویکرد تجزیه و تحلیل چندمعیاره و از روش پرامتی استفاده گردید. جمع­آوری داده­ها با استفاده از پرسشنامه­ای متشکل از 86 سیاست سازگاری در قالب 5 دسته­بندی شامل سیاست­های مالی و اعتباری، تحقیقات، برنامه­ریزی و فناوری، زیرساختی و حفظ منابع پایه­ای آب و خاک، آموزشی-ترویجی و سیاست­های نهادی و دربرگیرنده­ی معیارهای اثربخشی، فوریت، کارآیی، قدرت، اثرات جانبی، انصاف و برابری، انعطاف­پذیری، مشروعیت سازمانی و امکان­پذیری انجام گردید. نمونه­های تحقیق با استفاده از روش نمونه­گیری هدفمند انتخاب شدند. به­منظور تجزیه و تحلیل داده­ها از نرم­افزار Visual PROMETHEE استفاده گردید. نتایج حاصل از یافته­ها نشان داد که معیار اثربخشی مهم­ترین معیار بوده است. براساس یافته­ها در سیاست­های مالی و اعتباری "اعطای تسهیلات کم­بهره به منظور اولویت رعایت الگوی کشت بهینه ملی و منطقه­ای" از جمله­ی مهم­ترین سیاست­ها بوده است. در بین سیاست­های تحقیقات، برنامه­ریزی و فناوری، "برنامه­ریزی جهت تلفیق دانش بومی و مدرن کشاورزی به منظور معرفی گزینه­های جدید برای سازگاری یا مقابله با تغییر اقلیم"، در سیاست­های زیرساختی "نصب کنتورهای هوشمند بر روی چاه­های آب کشاورزی به منظور تحویل حجمی آب" و همچنین، در سیاست­های نهادی "بازنگری در روند ارائه مجوز برداشت آب­های سطحی و زیرزمینی به منظور کشاورزی" از مهم­ترین سیاست­ها بودند.

کلیدواژه‌ها


  1. Adger, W. N., Arnell, N. W., & Tompkins, E. L. (2005). Successful adaptation to climate change across scales. Global Environmental Change15(2), 77-86.
  2. Adger, W. N., Brown, K., Nelson, D. R., Berkes, F., Eakin, H., Folke, C., et al., (2011). Resilience implications of policy responses to climate change. Wiley Interdisciplinary Reviews: Climate Change, 2(5), 757-766.
  3. Amiri, M. Hadinejad, F., & Malekkhoyan S. (2017). Evaluation and Prioritization of Suppliers Adopting a Combined Approach of Entropy, Analytic Hierarchy process, and Revised PROMETHEE (Case Study: YOUTAB Company). Journal of Operational Research and Its Applications. 14(4), 1-20.
  4. Azadi, Y., Yazdanpanah, M., & Mahmoudi, H. (2019b). Understanding smallholder farmers’ adaptation behaviors through climate change beliefs, risk perception, trust, and psychological distance: Evidence from wheat growers in Iran. Journal of Environmental Management, 250, 109456.
  5. Azadi, Y., Yazdanpanah, M., Forouzani, M., & Mahmoudi, H. (2019a). Farmers' adaptation choices to climate change: a case study of wheat growers in Western Iran. Journal of Water and Climate Change, 10(1), 102-116.
  6. BECCA, (2015). Base: bottom up climate adaptation strategy toward sustainable Europe. BASE Evaluation Criteria for Climate Adaptation (BECCA). Policy brief. Issue No. 3, June 2015.
  7. Biagini, B., Bierbaum, R., Stults, M., Dobardzic, S., & McNeeley, S. M. (2014). A typology of adaptation actions: A global look at climate adaptation actions financed through the Global Environment Facility. Global Environmental Change25 (1), 97-108.
  8. Bours, D., McGinn, C., & Pringle, P. (2013). Monitoring & evaluation for climate change adaptation: A synthesis of tools, frameworks and approaches. SEA Change Community of Practice and UKCIP, Phnom Penh, Cambodia, and Oxford, UK. http://www. seachangecop. org/node/2588.
  9. Brouwer, R., & Van Ek, R. (2004). Integrated ecological, economic and social impact assessment of alternative flood control policies in the Netherlands. Ecological Economics50(1-2), 1-21.

10. Burton, I., Huq, S., Lim, B., Pilifosova, O., & Schipper, E. L. (2002). From impacts assessment to adaptation priorities: the shaping of adaptation policy. Climate Policy2(2-3), 145-159.

11. de Bruin, K., Dellink, R. B., Ruijs, A., Bolwidt, L., van Buuren, A., Graveland, J., et al. (2009). Adapting to climate change in The Netherlands: an inventory of climate adaptation options and ranking of alternatives. Climatic Change95(1-2), 23-45.

12. De Loe, R. C., & Kreutzwiser, R. D. (2000). Climate variability, climate change and water resource management in the Great Lakes. Climatic Change45(1), 163-179.

13. Debels, P., Szlafsztein, C., Aldunce, P., Neri, C., Carvajal, Y., Quintero-Angel, M., ... & Martínez, D. (2009). IUPA: a tool for the evaluation of the general usefulness of practices for adaptation to climate change and variability. Natural Hazards50(2), 211-233.

14. Dolan, A. H., Smit, B., Skinner, M. W., Bradshaw, B., & Bryant, C. R. (2001). Adaptation to climate change in agriculture: evaluation of options. Occasional Paper (Report)26.

15. Dupuis, J., & Biesbroek, R. (2013). Comparing apples and oranges: The dependent variable problem in comparing and evaluating climate change adaptation policies. Global Environmental Change23(6), 1476-1487.

16. Ebi, K. L., & Burton, I. (2008). Identifying practical adaptation options: an approach to address climate change-related health risks. Environmental Science & Policy11(4), 359-369.

17. Eriksen, S., Aldunce, P., Bahinipati, C. S., Martins, R. D. A., Molefe, J. I., Nhemachena, C., ... & Ulsrud, K. (2011). When not every response to climate change is a good one: Identifying principles for sustainable adaptation. Climate and development, 3(1), 7-20.

18. Ford, J., Berrang-Ford, L., Lesnikowski, A., Barrera, M., & Heymann, S. (2013). How to track adaptation to climate change: a typology of approaches for national-level application. Ecology and Society18(3). This report is available as a website at https://climate-adapt.eea.europa.eu/metadata/publications/how-to-trackadaptation-to-climate-change-a-typology-of-approaches-for-national-level-application.

19. Fotouh, S., & Mena, J. W. T. (2011). Nairobi Work Programme on impacts, vulnerability and adaptation to climate change. Fifth Focal Point Forum, Durban, South Africa 29 November 2011, 18: 00–21: 00 Venue: International Convention Centre (ICC), Durban.

20. Framwork Convention on climate change (FCCC). (2012). Compilation of case studies on national adaptation planning processes. Subsidiary Body for Scientific and Technological Advice Thirty-seventh session. Nairobi work programme on impacts, vulnerability and adaptation to climate change, Kenya.

21. Harley, M., Horrocks, L., Hodgson, N., & van Minnen, J. (2008). Climate change vulnerability and adaptation indicators. European Topic Centre on Air and Climate Change (ETC/ACC). Technical Paper9.

22. Hosseini, S., Nazari, M.R., & Araghinejad, SH. (2013). Investigating the impacts of climate on agricultural sector with emphasis on the role of adaptation strategies in this sector. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 44 (1), 1-16. (In Farsi)

23. Iran's Department of Environment (DOE).  National Strategic Plan on Climate Change. (2017). available at https://doe.ir . (In Farsi).

24. Klostermann, J., van de Sandt, K., Harley, M., Hildén, M., Leiter, T., van Minnen, J., ... & van Bree, L. (2018). Towards a framework to assess, compare and develop monitoring and evaluation of climate change adaptation in Europe. Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change23(2), 187-209.

25. Leavy, J., Greeley, M., & Downie, A. (2008). desk review: evaluation of adaptation to climate change from a development perspective. Report: Institute of Development Studies, LISA HORROCKS, AEA Group.

26. Maes, J., Mertens, K., Jacobs, L., Bwambale, B., Vranken, L., Dewitte, O., ... & Kervyn, M. (2019). Social multi-criteria evaluation to identify appropriate disaster risk reduction measures: application to landslides in the Rwenzori Mountains, Uganda. Landslides16(9), 1793-1807.

27. Mandryk, M., Reidsma, P., Kanellopoulos, A., Groot, J. C., & van Ittersum, M. K. (2014). The role of farmers’ objectives in current farm practices and adaptation preferences: a case study in Flevoland, the Netherlands. Regional environmental change, 14(4), 1463-1478.

28. Massey, E., Biesbroek, R., Huitema, D., & Jordan, A. (2014). Climate policy innovation: the adoption and diffusion of adaptation policies across Europe. Global Environmental Change, 29, 434-443.

29. Michailidou, A. V., Vlachokostas, C., & Moussiopoulos, Ν. (2016). Interactions between climate change and the tourism sector: Multiple-criteria decision analysis to assess mitigation and adaptation options in tourism areas. Tourism Management, 55, 1-12.

30. Miller, K. A., & Belton, V. (2014). Water resource management and climate change adaptation: a holistic and multiple criteria perspective. Mitigation and adaptation strategies for global change, 19(3), 289-308.

31. Mojaverian, M., Ahmadi, S., & Aminravan, M. (2015). Application of the Ricardian approach to investigating the effect of climate change on agricultural land rent. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 46 (3), 481-491. (In Farsi).

32. Moser, S. C., & Boykoff, M. T. (2013). Climate change and adaptation success. Successful adaptation to climate change: Linking science and policy in a rapidly changing world, 1-33.

33. Nigussie, Y., van der Werf, E., Zhu, X., Simane, B., & van Ierland, E. C. (2018). Evaluation of climate change adaptation alternatives for smallholder farmers in the Upper Blue-Nile Basin. Ecological economics, 151, 142-150.

34. Sanahuja, H. E. (2011). A framework for monitoring and evaluating adaptation to climate change. Community of Practice, Global Environment Facility, Washington, DC, 78.

35. Teshome, A., de Graaff, J., & Stroosnijder, L. (2014). Evaluation of soil and water conservation practices in the north-western Ethiopian highlands using multi-criteria analysis. Frontiers in Environmental Science, 2, 60, 1-13.

36. van de Sandt, K. H., Klostermann, J. E. M., van Minnen, J., Pieterse, N., & van Bree, L. (2013). Framework for guiding monitoring and evaluation of climate adaptation policies and projects. Wageningen UR Alterra.

37. Varela-Ortega, C., Blanco-Gutiérrez, I., Esteve, P., Bharwani, S., Fronzek, S., & Downing, T. E. (2016). How can irrigated agriculture adapt to climate change? Insights from the Guadiana Basin in Spain. Regional Environmental Change, 16(1), 59-70.

38. Yazdanpanah, M., Forouzani, S., & Zobeidi, Z. (2017). Determining the Factors Influencing on Farmers’ Adaptation Behaviors in Dealing with Climate Change and Global Warming: A Case Study in Bavi Township, Khuzestan. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 48 (1), 136-147. (In Farsi).

Zobeidi, T., Yazdanpanah, M., Forouzani, M., & Khosravipour, B. (2016). Climate change discourse among Iranian farmers. Climatic Change, 138(3-4), 521-535