بررسی نقش سیاست های کمیته امداد امام (ره) در توانمندسازی اجتماعی خانوارهای زیرپوشش روستایی مطالعه موردی: ناحیه مرکزی استان گیلان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسامی واحد رشت، رشت، ایران

2 دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، رشت، ایران

3 استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، رشت، ایران

چکیده

توانمندسازی خانوارهای روستایی از مسائل اصلی جامعه امروز کشورهای درحال توسعه همچون ایران است. هدف اصلی از انجام این پژوهش موضوع توانمندسازی اجتماعی خانوارهای روستایی تحت پوشش کمیته امداد امام (ره) در رابطه با سیاست های اجرایی این نهاد است. ناحیه مرکزی استان گیلان به عنوان قلمرو مکانی پژوهش انتخاب شد. شش شهرستان ناحیه مرکزی استان گیلان، در مجموع تعداد 53381 مددجو را به خود اختصاص داده اند. براساس جدول مورگان، اندازه نمونه در پژوهش حاضر برابر با 382 مددجو بوده است این اندازه نمونه براساس سهم نسبی مددجویان در هر یک از شهرستان­های مورد مطالعه توزیع شد. در نهایت تعداد 345 پرسشنامه کامل و بدون خطا جمع آوری شد.یافته های پژوهش نشان داد که سطح روانشناختی مددجویان با نمره میانگین 03/3 نسبت به سایر شاخص‌های توانمندسازی اجتماعی وضعیت بهتری دارد.نهایتاً نمره میانگین برای توانمندسازی اجتماعی خانوارهای روستایی تحت پوشش کمیته امداد امام (ره) در ناحیه مرکزی استان گیلان برابر با 59/2 است. همچنین نتایج نشان داد که مددجویان روستایی ناحیه مرکزی استان گیلان، از سیاست هدایت اعتبارات ناشی از هدفمندسازی یارانه‌ها با نمره میانگین 46/2 بیشترین رضایت‌مندی و از سیاست پرداخت اعتبارات خرد قرض الحسنه ای با نمره میانگین 04/2 کمترین رضایت‌مندی را داشته اند. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که سه متغیر سطح مشارکت مددجویان، رفاه و کیفیت زندگی و سواد و آموزش مددجویان با تمام سیاست ها رابطه معنادار داشتند. از سوی دیگر متغیر روانشناختی مددجویان تنها با سیاست پرداخت اعتبارات خرد قرض الحسنه‌ای رابطه معنادار پیدا کرد. در نهایت بررسی میزان همبستگی متغیر توانمندسازی اجتماعی با سیاست های چهارگانه نشان از آن دارد که این موضوع با هر چهار سیاست مورد مطالعه در ارتباط است.

کلیدواژه‌ها


  1. Afjeh, Seyed Ali Akbar. & Miri, Abdolreza. (2009). Capability Model for Improving the Performance of Automobile Parts Industry Workers in Iran, Management Sciences of Iran, No. 14, pp. 149-169.(IN Farsi)
  2. Anderson, K. &Sandmann, L. (2009).Toward a model of empowering practices in youth-adult partnerships, Journal of Extension.47 (2).pp: 28.
  3. Beeton, S. (2006).Community development through tourism. Sue Beeton.
  4. Cranwell, M. R. et al (2005). A model food entrepreneur assistance and education program: the northeast center for food entreprenerurship, Journal of food Science Education, 21, Vol. 4.
  5. Evans, E.N. (2010). Liberation Theology, Empowerment Theory and Social Work Practice with the Oppressed International Social Work, pp: 234- 235.
  6. Farrokh, Tahereh (2001). Women Empowerment, Cooperative Magazine, No. 119. (IN Farsi)
  7. Heidari Sarban, Attorney, and Maleki, Abuzar (2014). Evaluation of the Rural Tourism Role in Rural Social Empowerment, Rural Development, Vol. 6, No. 2, pp. 279-298. (IN Farsi)
  8. Heidari Sarban, lawyer (2009). Role of Knowledge Empowerment of Agricultural Jihad and Farmers in Agricultural Development, Ph.D., Geography and Rural Planning, Tarbiat Modarres University. (IN Farsi)
  9. Heidari Sarban, lawyer (2012). Empowerment is a fundamental step towards achieving rural development, Geographical Research, 27, No. 3, pp. 169-188. (IN Farsi)
  10. Heidari Sarban, lawyer (2013). The Role of Psychological Empowerment on Enhancing Rural Entrepreneurship, Geography and Regional Development, No. 20, pp. 217-237. (IN Farsi)
  11. Heidari Sarban, Lawyer and Ruknodin Eftekhari, Abdolreza (2016), Analysis of Factors Affecting the Empowerment of Farmers in Ardebil Province, Journal of Agricultural Economics and Development Research, Volume 47, Issue 3, Pages 743-754. (IN Farsi)
  12. Hosseini, Nasibeh (2014). Spatial Analysis of Factors Affecting the Economic and Social Empowerment of Rural Households, Master's Thesis, Supervisor: Esddag Asghari Lahfamjani, Zabol University. (IN Farsi)
  13. Industrial, Zainab (2007). Investigating the Relationship between In-service Training and Employee Empowerment, Master's thesis, Pardis Qom, Tehran University. (IN Farsi)
  14. Jackson, M. A. (2010). Empowering Women of Nepal: An experience of empowerment in the land of the Himalaya.
  15. Malhotra, A. (2003). Conceptualizing and Measuring Women’s Empowerment as a Variable in International Development, Paper was presented at the Workshop on “Measuring Empowerment: Cross-Disciplinary Perspectives.pp: 1-5.
  16. McMillan, C. L., O’Gorman, K. D., &MacLaren, A. C. (2009). Commercial Hospitality: A Vehicle for the Sustainable Empowerment of Nepali Women. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 23 (2), 189-208.
  17. Mirka, M.R. (2005). Agri business & entrepreneurship .GDC Rural Research Foundation.
  18. Mohajeri Amiri, Shiva (2013). Factors Affecting the Empowerment of Rural Women Head of Household Covered by the Imam Khomeini Relief Committee, Master's Thesis, Supervisor: Gholamreza Mojaradi, Zanjan University. (IN Farsi)
  19. Mohajeri Amiri, Shiva, Mojradi, Gholam Reza and Badsar, Mohammad (2016). Investigating the Role of Social and Psychological Factors on the Empowerment of Rural Women Head of Household Covered by the Relief Committee (Case Study: Abbas Abad Town), Journal of Agricultural Economics and Development Research, Volume 47, Issue 1, Pages: 211-225. (IN Farsi)
  20. Mohammadi Yeganeh, Behrouz, Cheraghi, Mehdi and Ahmadi, Kobra (2014). The study of microcredit effects on economic empowerment of rural poor, Geography and Development, No. 35, pp. 233-247. (IN Farsi)
  21. Rajab Beigi, Mojtaba, Foruzandeh, Lotfollah, and Vayazi, Vossoon (2009). Factors Affecting the Empowerment of Knowledge Researchers in the Oil Industry Research Institute, Issue 14. (IN Farsi)
  22. Sa'di, Heshmatollah (2013). The role of small businesses in providing basic needs of women headed by rural households in Hamedan province, Journal of Agricultural Economics and Development Research, Volume 44, Issue 2, Pages: 271-282. (IN Farsi)
  23. Scheyvens, R. (2003). Local Involvement in Managing Tourism. In S. Singh, D. Timothy, & R. Dowling, Tourism in Destination Communitie (pp. 229-252). CAB International.
  24. Spreitzer, G.M. (1995). Psychological Empowerment in the Workplace: Dimensions, Measurement, and Validation'', Academy of Management Journal, Vol. 38 No. 5, pp: 1442-65.
  25. Taherkhani, Mehdi (2006). Relationship of City and Village in Iran, Classroom Leaflet, Relationship between City and Village, Geography Department of Tarbiat Modares University. (IN Farsi)
  26. Vosoughi, Mansour, Habibi, Sauna (2014). Indigenous Knowledge; A Step to Localization of Rural Development and Empowerment of Villagers; Socio-Cultural Development Studies, Year 2, Issue 4, Pages 9-29. (IN Farsi)
  27. Zimmerman, M. A. 1995. Psychological Empowerment: Issues and illustrations. American Journal of Community Psychology, 23 (5), pp: 581-599.