تحلیل راهبردی برندسازی در زنجیره ارزش محصول برنج (مورد مطالعه: استان مازندران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مدیریت کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

2 استادیار زراعت، مؤسسه تحقیقات برنج کشور - معاونت مازندران، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، آمل، ایران.

3 استاد یار، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تهران

10.22059/ijaedr.2023.357579.669210

چکیده

علی‌رغم وجود بستر بازاریابی، استفاده از روش‌ها و ایده‌های نوین در امر بازاریابی و فروش محصول برنج از جمله برندسازی مغفول مانده است. در این راستا مطالعه حاضر با هدف تحلیل راهبردی برندسازی در زنجیره ارزش محصول برنج در استان مازندران انجام شد. پـژوهش حاضر از نظـر شـیوۀ گردآوری داده‌‌ها، از نوع پژوهش‌‌های توصیفی است. جامعه آماری پژوهش شامل 250 نفر از کارشناسان، متخصصان، فعالان و کارآفرینان و صاحب نظران مرتبط با زنجیره ارزش محصول برنج استان مازندران بودند که با استفاده از شیوه سرشماری همه آنها به عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شدند. در نهایت 203 نفر در این پژوهش مشارکت داشتند و داده های لازم جمع آوری گردید. در پژوهش حاضر به‌منظور سنجش روایی پرسشنامه از نظرات اساتید و صاحب‌نظران فعال و آگاه در زمینه بازاریابی و برندینگ استفاده گردید، همچنین پایایی ابزار تحقیق با میزان کل آلفای کرونباخ 986/0 تایید شد. برای گردآوری داده‌‌ها از پرسشنامه‌‌ محقق ساخته استفاده شد. مطالعه حاضر در چارچوب مدل تجزیه و تحلیل PESTEL در شش بُعد (سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فناوری، زیست‌محیطی و قانونی) زمینه ایجاد برند محصول برنج استان مازندران را مورد بررسی قرار داد. با استفاده از میانگین و ضریب تغییرات ابعاد، بعد اقتصادی، زیست‌محیطی، سیاسی و قانونی به ترتیب در رتبه‌های اول تا چهارم قرار گرفتند. بر این اساس، تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد در بعد اقتصادی مؤلفه‌های فضای کسب‌وکار، هزینه‌های تولید، تقاضای بازار، رشد اقتصادی و سرمایه‌گذاری؛ در بعد زیست‌محیطی مؤلفه‌های تمرکز بر مدیریت تلفیقی آفات و پایدارسازی مزارع، توسعه نهادهای مدنی و ارقام سازگار و فعالیت‌های پایدار کشاورزی؛ در بعد سیاسی مؤلفه‌های حمایت‌های نهادی، قیمت‌گذاری و فناوری‌های نوین، سیاست‌های بازار، عوامل تهدید پیرامونی و عوامل اجرایی؛ و در بُعد قانونی مؤلفه‌های مشوق‌های قانونی، مسائل حقوقی کشاورزی و قوانین حمایتی تولید شناسایی شدند. نتایج این مطالعه به سازمان‌ها و نهادها و دستگاه‌‌های اجرایی و کشاورزان که در زنجیره تولید برنج فعالیت دارند، کمک می‌‌نماید تا به کمک برندسازی و بهبود زنجیره ارزش، ضمن تغییر و بهبود کمی و کیفی و نیز تحول، بهره‌‌برداری، فرآوری و بازاریابی محصول برنج، موجب افزایش بهره‌‌وری در تولید شده و در نهایت سبب افزایش درآمدهای حاصل از این بخش گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات