تعیین زیربخش‌های بالفعل و بالقوه جهت برنامه‌ریزی توسعه کشاورزی استان خراسان رضوی (با تأکید بر زیربخش دام)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه اقتصادکشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

2 دانشیار و عضو هیات علمی گروه اقتصادکشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد،مشهد، ایران

3 استاد گروه اقتصادکشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

رمز موفقیت سیاست توسعه منطقه‌ای، تأکید بر خصوصیات خاص منطقه مورد نظر، یا توسعه درون‌زا، با استفاده از پتانسیل منابع انسانی، نهادها و منابع فیزیکی محلی است. این مطالعه با هدف تعیین زیربخش‌های بالفعل و بالقوه برای برنامه‌ریزی توسعه کشاورزی استان خراسان رضوی، درصدد است تا درک درستی از توانمندی‌ها و تنگناهای شهرستان‌های استان در هر یک از زیربخش‌های کشاورزی را فراهم نماید. برای این منظور از مدل‌های تحلیلی ضریب مکانی در اقتصاد فضایی برای اندازه‌گیری مزیت‌های محلی بالفعل و بالقوه شهرستان‌ها جهت برنامه‌ریزی توسعه فعالیت‌های بخش کشاورزی استان خراسان رضوی و داده‌های سال‌های 1392 تا 1397 مستخرج از سالنامه‌های آماری جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی استفاده شده است. براساس نتایج تجزیه و تحلیل ضریب مکانی ایستا در استان خراسان رضوی، زیربخش‌های دام و شیلات پایه محسوب می‌شوند. همچنین سه زیربخش باغی، شیلات و دام پتانسیل توسعه بالایی را در استان دارند. اگرچه در مورد وضعیت زیربخش‌های باغی و شیلات استان خراسان رضوی جای نگرانی نیست، اما سهم نزولی زیربخش دام در ارزش‌افزوده بخش کشاورزی استان و نیز کاهش تعداد شهرستان‌های مزیت‌دار، به‌ویژه در تولید گوشت قرمز توجه ویژه سیاست‌گذاران بخش کشاورزی استان را به سمت این زیربخش می‌طلبد. انجام چنین مطالعاتی در برنامه‌ریزی‌های آتی برای تولید مداوم و مستمر محصولات بخش کشاورزی هم در سطح استانی و هم در سطح ملی می‌تواند موثر واقع شود. بهبود امنیت سرمایه‌گذاری در این زیربخش در نقاط دارای مزیت به منظور افزایش سرمایه‌گذاری به حدی فراتر از جبران استهلاک سرمایه‌گذاری‌های موجود، به عنوان یکی از راهکارهای اصلی می‌تواند درنظر گرفته شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. Alambaigi, A., & Akbari, M. (2020). Human- water resources interface in agriculture sector of Iran: a historicaltheoretical understanding. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 51: 361-376.
  2. Amstrong, , & Taylor,  J. (2007).  Regional economics and policy (3rd Ed.).  Australia: Balackwell Publishing.
  3. Arsyad, L.(1999). Introduction to planning and local economic development. BPFE Yogyakata.
  4. Azam Rahmati, E., Mohammadi, H. and Karbasi, A. (2020). The survey of development potential of agricultural sub-sectors in Iran’s provinces using static and dynamic location quotient approach. Agricultural Economics, 14(3): 79-100.
  5. Azam Rahmati, E., Mohammadi, H. and Karbasi, A. (2021). Sustainability analysis of livestock subsector activities in Iran’s provinces. Agricultural Economics and Development, 29(115):189-208.
  6. Dehghanpour, M., Yazdanpanah, M., Forouzani, M., & Abdolahzadeh, G. (2021). Evaluation and prioritization of agricultural adaption policies to climate change in Fars province. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 51: 777-795.
  7. Fauzi, A., Kustini, K., Wardani, N. and Idhom, M. 2020. Location quotient analysis in superior product determination in several sectors in Bangkalan Regency. Proceedings of the 2nd International Conference on Economics, Business, and Government Challenges, EBGC 2019, 3 October, Indonesia.
  8. Florence, P.S. (1939). Report on the location of industry. Political and Economic Planning. London,U.K.
  9. Isard, W. (1960). Methods of regional analysis: an introduction to regional science.Cambridge,MA:M.I.T.Press.
  10. Islamic Parliament Research Center. (2019). Investment security monitoring.
  11. Khairiyakh, R., & Mulyo, J. (2015). Contribution of agricultural sector and sub sectors on Indonesian economy. Ilmu Pertanian (Agricultural Science), 8(3):150-159.
  12. Khusaini, M. (2015). A shift- share analysis on regional competitiveness- a case of Banywangi district, East Java, Indonesia. Procedia-social and behavioral sciences,211:738-744.
  13. Leha, E., Sutjahjo, S., Nurmalina, R., Anwar, S., & Kurniwan. (2018). Sustainability analysis of superior horticulture agribusiness development in East Sumba Regebcy, East Nusa Tenggara Province, Indonesia. Journal of Reources Development and Management, 49:56-67.
  14. Misbah, A., Handoyo Mulyo, J., & Darwanto, D. (2018). Leading commodities of livestock subsector in Riau Islands Province. Agro Economi,29(2):185-195. Available at https://jurnal.ugm.ac.id/jae.
  15. Mo, S. W., Lee, K. B., Lee, Y. J. and Park, H.G. (2020). The Asian Journal of Shipping and Logistics, 36 (3):145-156.
  16. Mulyati, T., Pratiwi, D., Indartini, M., & Katti, S. (2018). Sectoral agglomeration effort reinforcing regional strength: study at Madiun region, Indonesia. Journal of Economics and Economic Education Research, 19(4):1-13.
  17. Nikoyan, A. (2020). The Analysis of leading plant sector commodities in North Konawe District. Buletin Penelitian  Sosial  Ekonomi  Pertanian Fakultas Pertanian Universitas Haluoleo, 22(1):12-19.
  18. Pominova, M., Gabe, T., Crawley, A. (2021). The Pitfalls of Using Location Quotients to Identify Clusters and Represent Specialization in Small Regions. International Finance Discussion Papers 1329. Washington: Board of Governors of the Federal Reserve System, http://doi.org/10.17016/IFDP.2021.1329.
  19. Porter, M. (2000). Location, competition, and economic development: local clusters in the global economy. Economic development quarterly, 14(1):15-34.
  20. Purwanto, A., Susnik, J., Suryadi, F.X., & Fraiture, C.(2018). Determining strategies for water, energy, and food-related sectors in local economic development. Sustainable Production and Consumption, 16:162-175.
  21. Rice, P.F., & Marshall, J.H. (2010). Analysis of recent changes in Arkansas personal income: 2007-2009: A shiftshare approach. Journal of Business Administration Online, 9(2):1-12.
  22. Rohani, H., Ghorbani, M., & Kohansal, M. (2021). Analysis of the effective factors on dimensions of sustainable agricultural development in Khorasan Razavi province, using seemingly unrelated regression equations. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 52: 33-52.
  23. Suparta, I.W., & Arya Utama, I.M. (2014). Development of integrated food crops, plantation, horticulture, forestry and animal husbandry excellent commidity centers in Gianyar Regency. Gianyar Regional Government and Udayana University, Bali.
  24. Yearbooks of Khorasan Razavi's Jahad Keshavarzi.
  25. Wahyuningsih,T., Hehamahua, H., & Sahupala, A.(2014). Determination of agricultural sector and subsector potentially leading and with superior in district Hie location quotient method Static, dynamic input and output location quotient. Journal of Economics and Sustainable Development, 5(28):72-80.
  26. Xu, N., Cheng, Y. and Xu, X. 2018. Using location quotients to determine public-natural space spatial patterns: a Zurich model. Sustainability, 10 (3462): 1-18.