تحلیل محدودیت‌های نهادی در مدیریت منابع آب زیرزمینی شهرستان الشتر، استان لرستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده مهندسی زراعی و عمران روستایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، اهواز، ایران

2 دانشجوی دکتری گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده مهندسی زراعی و عمران روستایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، اهواز، ایران

3 دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

4 استاد ترویج و توسعه کشاورزی، گروه مدیریت توسعه روستایی- دانشکده کشاورزی- دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران

چکیده

در استان لرستان، بحران آب‌های زیرزمینی به یک مشکل اساسی تبدیل شده است. در این میان شهرستان الشتر یکی از شهرستان‌های متاثر از این بحران است. درحالیکه، دلایل مختلفی برای بحران آب‌های زیرزمینی در این شهرستان وجود دارد، یکی از چالش‌های فراروی مدیریت منابع آب زیرزمینی این شهرستان، ناشی از ضعف نهادی و سازماندهی می‌باشد. از این رو، مطالعه حاضر، محدودیت‌های نهادی در مدیریت منابع آب زیرزمینی را با استفاده از رویکرد نظریه داده بنیان بررسی نموده است. مشارکت کنندگان 24 نفر از مطلعان کلیدی دخیل در مدیریت منابع آب زیرزمینی شهرستان الشتر بودند که از طریق رویکرد نمونه‌گیری هدفمند و با استفاده از تکنیک گلوله برفی انتخاب شدند. بدین ترتیب، مشارکت کنندگان تحت مصاحبه عمیق قرار گرفتند و مصاحبه‌ها برای تحلیل کیفی بر اساس نظریه داده بنیان ثبت و رونویسی شدند. نتیجه‌ی حاصل از کدگذاری باز داده‌های گردآوری شده، استخراج 170 مفهوم و 43 زیرمقوله بود که بر اساس مدل پارادایم، مقوله‌ی مرکزی شناسایی شده در این پژوهش، ضعف ساختی کارکردی نهادی بود که بقیه مقوله‌ها در رابطه‌ی با آن معنا پیدا کردند. یافته‌ها نشان داد، مهم‌ترین شرایط زمینه‌ساز وقوع پدیده، مقوله‌های "ضعف بنیه مالی کشاورزان"، "وجود عناصر فرهنگی بازدارنده‌ی کشاورزان در مدیریت منابع آب زیرزمینی" و "سنتی بودن کشاورزی" بودند. نتایج تحقیق در مورد شرایط علی موثر بر وقوع پدیده یاد شده نشان از "برداشت غیراصولی و بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی" و "ضعف نظام پایش و کنترل" به عنوان مهم‌ترین علت‌ها دارند. در این مطالعه، "تغییر اقلیم" و "ضعف عملکردی نهادهای ثانویه متولی مدیریت منابع آب"، از جمله مهم‌ترین شرایط مداخله‌گر می‌باشند که منجر به تشدید وقوع پدیده شده‌اند. مهم‌ترین استراتژی نهادها به منظور غلبه بر پدیده، زیرمقوله‌های "کنترل و مهندسی آب" و "مشارکت کشاورزان" بودند. کاربرد استراتژی‌های کنش/واکنش توسط نهادها، دارای پیامدهای مثبت و منفی بوده است که مهم‌ترین پیامد مثبت آن، "بهبود وضعیت کشاورزی کشاورزان" و مهم‌ترین پیامدهای منفی آن، "تخریب منابع طبیعی"، "بروز معضلات اقتصادی" و "بروز معضلات اجتماعی" بودند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. Agrawal, A. (2008). The role of local institutions in adaptation to climate change. 1-65.
  2. Arts, B., van Bommel, S., Ros-Tonen, M., & Verschoor, G. (Eds.). (2012). Forest People Interfaces: understanding community forestry and biocultural diversity. Springer Science & Business Media, 1-317.
  3. Asadi, M.A., & Najafi Alamdarlo, H. (2019). Economic evaluation of optimum cultivating pattern for reducing the use of groundwater in Dehgolan plain. Journal of agricultural economics and development research, 50(1), 29-43. (In Farsi).
  4. Behnken, J. A., Groninger, J. W., & Akamani, K. (2016). Institutional constraints to collaborative ecosystem management within a wetlands conservation partnership. Journal of Contemporary Water Research & Education, 158(1), 19-33.
  5. Castilla-Rho, J. C., Rojas, R., Andersen, M. S., Holley, C., & Mariethoz, G. (2019). Sustainable groundwater management: How long and what will it take?. Global Environmental Change, 58, 1-15.
  6. Chang, S. W., Chung, I. M., Kim, M. G., Tolera, M., & Koh, G. W. (2019). Application of GALDIT in Assessing the Seawater Intrusion Vulnerability of Jeju Island, South Korea. Water, 11(9), 1-17.
  7. Chen, J., Wu, H., Qian, H., & Li, X. (2018). Challenges and prospects of sustainable groundwater management in an agricultural plain along the Silk Road Economic Belt, north-west China. International journal of water resources development, 34(3), 1-15.
  8. Cleaver, F. (2002). Reinventing institutions: Bricolage and the social embeddedness of natural resource management. The European journal of development research, 14(2), 11-30.
  9. Cruz, J. V., & Soares, N. (2018). Groundwater Governance in the Azores Archipelago (Portugal): Valuing and Protecting a Strategic Resource in Small Islands. Water, 10(4), 1-20.
  10. Custodio, E. (2010). Intensive groundwater development: A water cycle transformation, a social revolution, a management challenge. Rethinking water and food security. Botın Foundation/CRC Press, Boca Raton, 259-298.
  11. De Loe, R. C., Krewtzwiser, R. D., & Neufeld, D. (2005). Local groundwater source protection in Ontario and the Provincial Water Protection Fund. Canadian Water Resources Journal, 30(2), 129-144.
  12. De Stefano, L., & Lopez-Gunn, E. (2012). Unauthorized groundwater use: institutional, social and ethical considerations. Water Policy, 14(S1), 147-160.
  13. De Stefano, L., Fornes, J. M., Lopez-Geta, J. A., & Villarroya, F. (2015). Groundwater use in Spain: an overview in light of the EU Water Framework Directive. International Journal of Water Resources Development, 31(4), 640-656.
  14. Etzold, B., Julich, S., Keck, M., Sakdapolrak, P., Schmitt, T., & Zimmer, A. (2012). Doing institutions. A dialectic reading of institutions and social practices and its relevance for development geography. Erdkunde, 66(3), 185-195.
  15. Hosseininia, GH., Abbasi, M., & Geravandi, SH. (2019). Designing and selecting optimal scenario for outsourcing of tropical farming projects of Mostazafan Foundation of Islamic Revolution; emphasizing the empowerment of agricultural graduates. Journal of agricultural economics and development research, 50(4), 849-871. (In Farsi).
  16. Ioris, A. (2008). Water institutional reforms in Scotland: Contested objectives and hidden disputes. Water Alternatives, 1(2), 253-270.
  17. Islam, M. T., & Nursey-Bray, M. (2017). Adaptation to climate change in agriculture in Bangladesh: the role of formal institutions. Journal of environmental management, 200, 347-358.
  18. Ison, R., Röling, N., & Watson, D. (2007). Challenges to science and society in the sustainable management and use of water: investigating the role of social learning. Environmental science & policy, 10(6), 499-511.
  19. Ivey, J. L., De Loe, R. C., & Kreutzwiser, R. D. (2002). Groundwater management by watershed agencies: an evaluation of the capacity of Ontario’s conservation authorities. Journal of Environmental Management, 64(3), 311-331.
  20. Kiparsky, M., Milman, A., Owen, D., & Fisher, A. (2017). The importance of institutional design for distributed local-level governance of groundwater: The case of California’s sustainable groundwater management act. Water, 9(10), 1-17.
  21. Llamas, M. R., & Martinez-Santos, P. (2005). Intensive groundwater use: silent revolution and potential source of social conflicts, Journal of water resources planning and management, 131(5), 337-341.
  22. Madani, K. (2014). Water management in Iran: what is causing the looming crisis?. Journal of environmental studies and sciences, 4(4), 315-328.
  23. Milman, A., Galindo, L., Blomquist, W., & Conrad, E. (2018). Establishment of agencies for local groundwater governance under California’s Sustainable Groundwater Management Act. Water alternatives, 11(3), 458-480.
  24. Nabavi, E. (2018). Failed policies, falling aquifers: Unpacking groundwater overabstraction in Iran. Water Alternatives, 11(3), 699-724.
  25. Piyapong, J., Thidarat, B., Jaruwan, C., Siriphan, N., & Passanan, A. (2019). Enhancing citizens' sense of personal responsibility and risk perception for promoting public participation in sustainable groundwater resource management in Rayong Groundwater Basin, Thailand. Groundwater for Sustainable Development, 9, 1-12.
  26. Rahimi Feyzabad, F., Yazdanpanah, M., & Gholamrezai, S. (2019). Investigating institutional arrangements in groundwater resources management in Iran. Tropentag Conference 2019, Kassel, Germany September 18-20.
  27. Rahmati, O., Samani, A. N., Mahdavi, M., Pourghasemi, H. R., & Zeinivand, H. (2015). Groundwater potential mapping at Kurdistan region of Iran using analytic hierarchy process and GIS. Arabian Journal of Geosciences, 8(9), 7059-7071.
  28. Regional Water Company of Lorestan. (2019). Retrieved from http://www.lsrw.ir/
  29. Rudestam, K., Brown, A., & Langridge, R. (2018). Exploring “Deep Roots”: Politics of Place and Groundwater Management Practices in the Pajaro Valley, California. Society & natural resources, 31(3), 291-305.
  30. Tello, E., & Hazelton, J. (2018). The challenges and opportunities of implementing general purpose groundwater accounting in Australia. Australasian journal of environmental management, 25(3), 1-17.
  31. Vrba, J., & Salamat, A. (2007). Groundwater for emergency situations. Published: United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO), 15, 1-128.
  32. Wagoro, M. C. A. (2016). A grounded theory of the Kenya human interaction model for mental health nursing practice (Doctoral dissertation, University of Cape Town), 1-280.
  33. Xia, J., Wu, X., Zhan, C., Qiao, Y., Hong, S., Yang, P., & Zou, L. (2019). Evaluating the Dynamics of Groundwater Depletion for an Arid Land in the Tarim Basin, China. Water, 11(2), 1-19.
  34. Yazdanpanah, M., & Rahimi Feyzabad, F. (2019). Reasons for the Failure of Agricultural Extension Using Grounded Theory (Case Study: Lorestan Agricultural Jihad). Journal of agricultural economics and development research, 50(3), 549-575. (In Farsi).
تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران
دوره 53، شماره 3
مهر 1401
صفحه 603-626

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار