سناریوهای دهه آینده نظام اقتصاد تعاونی‌های کشور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه آینده پژوهی، دانشکده مدیریت استراتژیک دانشگاه دفاع ملی، تهران، ایران

2 عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

3 عضو هیات علمی دانشگاه دفاع ملی، تهران، ایران

4 عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

بخش تعاونی به­دلایلی از جمله سازگاری بیشتر آن با نظام مردم­سالاری دینی و دور بودن از معیارهای نظام‌ اقتصاد سرمایه‏داری، به‌ویژه پس از انقلاب اسلامی بیشتر مورد توجه فعالان اقتصادی قرار گرفت و در ادامه نیز برای تثبیت و استحکام آن تلاش‌های زیادی انجام شده است. هدف اصلی این تحقیق، تدوین سناریوهای آینده نظام اقتصاد تعاونی‌های کشور است. در تحقیق حاضر، از روش سناریونویسی استفاده شده است. گردآوری اطلاعات از طریق بررسی اسناد و مقالات موجود و نیز مصاحبه با 18 نفر از خبرگان، اساتید و صاحب‌نظران بخش تعاونی که بر موضوع اقتصاد تعاونی‌ها اشراف دارند، انجام‌ شده است. با توجه به شرایط اقتصاد ملی ‌که در حال حاضر بیشتر دولتی است، کلیدی‌ترین عدم‌قطعیت‌های شناسایی شده در تحقیق، حمایت یا عدم حمایت حاکمیت و استقبال یا عدم استقبال مردم از اقتصاد تعاونی است. با توجه به دوسویه بودن عدم قطعیت های به­دست آمده، در مجموع چهار سناریو متصور است. سناریوی اول، مطلوب‌ترین سناریو برای اقتصاد تعاونی در دهه ‌آینده‌است و اوج‌ گیری تعاونی‌ نام‌گذاری شده‌است. در سناریوی دوم، عدم‌استقبال مردم که ‌اصلی‌ترین عامل عدم رشد و بالندگی تعاون می‌باشد، به‌افول بطئی (فرود) تعاونی‌ها منجر خواهد شد. در سناریوی سوم، چون گرایش و استقبال مردم وجود دارد، علی‌رغم عدم بهره‌مندی از حمایت حاکمیت، تعاونی‌ها درکوتاه مدت به رشد بطئی (خیزش) خواهند رسید، اما در درازمدت شاهد افزایش سرعت رشد خواهند بود. سناریوی چهارم که ‌احتمال آن از سه سناریوی دیگر کمتر است، منجر به فروپاشی (سقوط) نهضت تعاونی در ایران می‌شود. در پایان، برای مدیریت عدم‌قطعیت‌ها، ابتدا، راهکارهایی کلی و سپس، راهکارهای اختصاصی برای دو عدم‌قطعیت کلیدی ارایه شده است تا نظام اقتصاد تعاونی را به چشم‌انداز مطلوب دهه آینده نزدیک کند و مانع تحقق سناریوهای نامطلوب شود. 

کلیدواژه‌ها


  1. Ahmadi, K, Akbari, M & Boostan Ahmadi, V. (2020). Future scenarios for housing demand through employee and worker’s housing cooperatives Kurdistan Departement General of Cooperative,Laborand social wlfare, Quarterly Journal of Future Cities Vision, Spring 2020, Vol. 1, No,1, P 71-86 (in Farsi)
  2. Ansari, H.(2006). Cooperative in the third Millennutram. Tehran: Research Office of the Ministry of cooperatives (in Farsi).
  3. Danaeifard, H., Alvani, M., & Azar, A. (2007). Methodology of cualitative Research in Mana gement:A Com prehens.ve Approach.Tehran:Eshraghi Publisher, 2nd ed.(in farsi)
  4. Darabi,  S ,Azadmanesh, Sh., & Torkashvand, M,(2019).A study on the future changes in the labor in Iran with emphasison employmevt opportunities and challenges underlavd use planning National confrance on labor,Tehran , Minstary of cooperatives, Labor and Social welfare, Talash Hall.(in Farsi).
  5.   Deller,S.,  Hoyt, A., Hueth, B & Sundaram Stukel, R. (2009 ). Research on the Economic Impact of Cooperatives, Publisher: University of Wisconsin Center for Cooperatives , Revised June 19, 2009, Wisconsin–Madison, USA.
  6. 6.     Fahey, L. & Randall, R.M. (1998). Learning from the Future: Competitive Foresight Scenarios. John Wiley & sons, New York, USA.( https://www.wiley.com)
  7. Felinahavand, S. (2013). Agricultural Extension System in Iran: The Status Quo and Foresight (Ph.D Thesis). Tehran : University of Tarbiyat Modarres, Iran, (in Farsi).
  8. 8.     Fulton, M. , Giannakas, K. (2012). The Future of Agricultural Cooperatives. Annual Review of Resource Economics 5(1). Nov 2012. University of Nebraska- Lincoln. , USA.https://www.researchgate.net/publication/234146797
  9. 9.     Giaoutzi, M., Stratigea, A. &Van Leeuwen, E. (2012-2013). Scenario Analysis As A Foresight Tool in Agriculture, Int. J. Foresight and Innovation Policy. Vol.8

10. Glenn, J.C.,and Gordon, T.G.(2004). The Encyclopedia of Futures Studies Methods (Translated by Marziyeh KeyGhobadi and Farkhondeh Maleki). Tehran: Tisa (in Farsi).

11. Goldasteh , A.(2017). Foresight in Higher Education:Based on Scenario Method. Tehran: Center for Research on National Academic Policy (in Farsi)

12. Haji,L., Chizari, M., & Chobchian, Sh.(2017). Factor analysis of the sustainable developmentdrivers of agricultural producers coopratives in Naghedeh Township as viewed by the members.Journal of Agricultural Economic Research, 48(2), 299-309 (In Farsi)

13. Hogeland, Julie A. (2015). Managing Uncertainty and Expectations: The Strategic Response of US Agricultural Cooperatives to Agricultural Industrialization. Journal of Cooperative Organization and Management,3,60-71 (see: http://www.jobportal.ir).

14. ICA,(2018),Cooperatives and the Future of Work. Brussels, Belgium.

15. ICA,(2018),Cooperatives and the Future of Work: Position Paper, 30 April

16. 2018. (see: www.RESCOOP.eu).

17. ILO,(2015),Small and Medium-sized Enterprises and Decent and Productive

18. Employment Creation.Geneva:ILO.

19. ILO,(2016),Provision of Care through Cooperatives.Genova:ILO.

20. Khosravi,H., andYazdani,M.(2017). The Reasons for Inefficiency OF Outline Policices of Article 44 for the Development of Cooperative Sector in 2016-2015. Cooperative and Agricultre Journal 6(23),171-210, Tehran: Ministry of Cooperatives (in Farsi).

21. Mashima,P.(1995). Cooperative Principles and Values: Some Guidelines for Managing Asian Consumer Cooperatives (Translated by Hossain Amiri). Cooperative Journal. Vol. 47,22-25 Tehran: Ministry of cooperatives (in Farsi).

22. Julie A. Hogeland (2015)Managing Uncertainty and Expectations: The strategic response of  Us Agricultural cooperatives to agricultural industrialization

23. Mehri,K., Safaei,S.,and Amini Bardpareh, E. (2016). A Study on the Obstacles to the Development of Erontiersmen cooperatives Using Theme Analaysis Method. Joural of management and Development Process 29(3) 123-150. Tehran (in Farsi).

24. Najafi,M., Nouri, H., & Amini, A, M.(2019). Assessing the Role of Management in Performance of Rural ProductionCooperatives: (A Case Study of Isfahan Province).Journal of Agricultural Economic Research, 50(3), 531-547 (In Farsi)

25. Nazemi, A.(2012). Scenario Method: Training Handbook Servies. Tehran: Education and Research Institute of Defence Industries  , 1 th ed(in Farsi).

26. Pedram,A.R.,and’zali,s.(2015). Scenario Development Process in strategic Issues : case study of Future Scenarios for Syria’s Crisis . Tehran: Institute of Strategic Futures Studies Horizon, 1 th ed (in Farsi)

27. . Porter, M. (1985). Competitive Advantage. The Free Press, New York, USA

28. Ringland, G.(1998). Scenario Planning: managing for the Future. John Wiley & Sons, Chichester, England.

29. Roelants,B., Dovgan, D. , Eum, H.S. ,and Terrasi , E.(2012). The Resilience of the Cooperative Model: How Worker Cooperatives, Social Cooperatives and other worker-owned enterprises respond to the Crisis and Its Conseqaunces. EUROPEAN COMMISSION-CECOP- Europe.

30. Roelant, S.,Eum, H.S., and Terrasi, E,(2014),Cooperatives and Employment:

31. A Global Report. Brussels: CICOPA.

32. Rostami Shahrebabaki, H.(2016). Cooperative in simple words. Tehran: Ministry of Cooperatives (in Farsi).

33. Sarmad,Z.,Bazargan,A.,and Hejazi,E.(2010). Research Methods in Behavioral Science (zothed.). Tehran: Agah(in Farsi).

34. Tabibi, J., Maleki , M.R.,and Delgoshaei,B. (2014). Compilation of Thesis’Dissertation , Research Proposal and Artile (5 thed.) Tehran: Diba (in farsi).

35. Taleb,M.(1997).Coperative Principles and Ideas ,Publisher university of Tehran : Tehran. (in Farsi).

36. Yazdani,S., Riahi, A., & Peikani, Gh.(2017). Economic analysis of pareh coopratives in Mazandaran provice. Journal of Agricultural Economic Research, 48(2), 211-226 (In Farsi)