تحلیل ارتباط رشد اقتصادی، کیفیت محیط‌زیست و سلامت عمومی در کشورهای عضو سازمان اوپک: رهیافت داده‌های تابلویی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران

2 دانشجوی دکتری گروه اقتصاد کشاورزی دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

3 دانشجوی دکتری گروه اقتصاد کشاورزی دانشکده پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

چکیده

سلامت عمومی یکی از دغدغه­های اصلی سیاست­گذاران در کشورهای مختلف بوده است. از طرف دیگر، سرعت رشد و توسعه اقتصادی که به­دنبال خود افزایش انتشار گازهای آلوده­کننده محیط­زیست را به­ همراه دارد، بر این مساله افزوده است. کشورهای عضو سازمان اوپک با اتکاء به درآمدهای نفتی خود به گسترش بخش صنعت روی آوردند که این امر بر مشکلات ناشی از کاهش کیفیت محیط­زیست و سطح سلامت عمومی افزوده است. از این­رو، هدف از مطالعه حاضر بررسی ارتباط رشد اقتصادی، کیفیت محیط­زیست و سلامت عمومی در کشورهای عضو سازمان اوپک طی دوره زمانی (2016-2000) با استفاده از الگوی پانل است. نتایج الگوی رشد اقتصادی نشان داد که افزایش انباشت سرمایه سرانه، انتشار دی­اکسید­کربن، نرخ شهرنشینی، سلامت عمومی و آموزش موجب افزایش رشد اقتصادی به ترتیب به میزان 23/0، 04/0، 02/0، 04/0 و 29/0 می­شود. در الگوی کیفیت محیط­زیست نتایج بیانگر اثرگذاری مثبت متغیرهای تولید ناخالص داخلی، هزینه­های بهداشتی و ارزش افزوده صنعت بر کیفیت محیط­زیست به ترتیب به میزان 15/9، 63/0 و 42/0 درصد می­باشد. همچنین، نتایج حاصل از برآورد الگوی سلامت عمومی نیز بیانگر اثرگذرای منفی تولید ناخالص داخلی به میزان 66/4 درصد و اثرگذرای مثبت کیفیت محیط­زیست به میزان 22/0 می­باشد. بنا بر نتایج حاصل از مطالعه، توصیه می­گردد الگوهای توسعه ملی کشورهای عضو اوپک به­سمت پایداری درآمدهای نفتی در تمامی بخش­های اقتصاد سوق یابد.

کلیدواژه‌ها


  1. Ahmadian, M., Abdoli, GH., Jebel Ameli, F., Shabankhah, M., & Khorasani, A. (2017). The impact of environmental degradation on economic growth (Evidence from 32 developing countries. Quarterly Journal of Research on Economic Growth and Development, 7(27), 17-28. (In Farsi)
  2. Asgharpour, H., Behboudi, D., & Mohammadi Khamghahi, R. (2013). The Effects of Economic Development and Financial Development on Environmental Quality in selected OPEC member countries. Journal of Environmental Economics and Energy, 2(5), 1-26. (In Farsi)
  3. Baltagi, B. (2008). Econometric analysis of panel data, (4th ed.). New Jersy: John Wiley & Sons. Inc., US.   
  4. Chen, X., Shao, S., Tian, Z., Xie, Z., & Yin, P. (2017). Impacts of air pollution and its spatial spillover effect on public health based on China's big data sample.Journal of Cleaner Production, 142, 915-925.
  5. Fang, D., Wang, Q.G., Li, H., Yu, Y., Lu, Y., Qian, X. (2016). Mortality effects assessment of ambient PM2.5 pollution in the 74 leading cities of China.  Journal of Science of the Total Environment,569, 1545-1552.
  6. Grossman, G. M. & Krueger, A. B. (1993). Environmental impacts of a North-American free-trade Agreement, In P.M. Garber (Eds.), the Mexico–US Free Trade Agreement (pp. 13–56). Cambridge, MA: MIT Press.
  7. World bank. (2018). Https://datatopics.worldbank.org/world-development-indicators.
  8. Organization of the Petroleum Exporting Countries. (2018). Https : // www. opec. org/ opec_ web/ en/ data_graphs/330.htm.
  9. Hao, Y., Lu, Z.N., Chen, H., Wang, J., Song, X., Mok, T.M., (2017). The dynamic relationship between environmental pollution, economic development and public health: evidence from China. Journal of Cleaner Production, 166, 134-147.

10. Kargar Dehbidi, N., & Esmaeili, A. (2016). Impact of economic growth, energy consumption, trade liberalization and urbanization on environmental pollution in the Mena region during the period 1995-2012. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 47(4), 815-824. (In Farsi)

11. Mehrabi, H., Jalayi, S.A., Baghestani, A., & Sherafatmand, H. (2010). The Effect of Commercial Liberalization on Environmental Pollution in Iran. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 41(1), 11-19. (In Farsi)

12. Miao, W., Huang, X., & Song, Y. (2017). An economic assessment of the health effects and crop yield losses caused by air pollution in mainland China. Journal of  Science of the Total Environment,56, 102-113.

13. Mikucka, M., Sarracino, F., Dubrow, J.K., (2017). When does economic growth improve life Satisfaction? Multilevel analysis of the roles of social trust and income inequality in 46 countries, 1981-2012. Journal of  World Development, 93, 447-459.

14. Mousavi, S.N. (2015). The Impact of trade liberalization on environmental quality in developed and developed Countries. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 46(3), 623-632. (In Farsi)

15. Nasrolahi, Z., & Ghafari, M. (2009). Economic development and environmental pollution in Kyoto and Southwest countries (with an emphasis on the Kuznets environmental curve). Journal of Economic Research, 9(33), 105-127. (In Farsi)

16. Pao, H.T. & Tsai, C.M. (2011). Multivariate Granger Causality between CO2 Emissions, Energy Consumption. FDI ( Foreign Direct Investment) and GDP (Gross Domestic Product): Evidence From a panel of BRIC (Brazil, Russian Federation, India and China countries). Journal of Energy, 36, 685-693.

17. Richard, P. (2010). Financial Instability and CO2 Emissions. GREDI Working Paper, No. 10-20, University of sherbrooke.

18. Sadeghi, H., & Saadat, R. (2004). Population growth, economic growth and environmental impacts in Iran (a causal analysis). Journal of Economic Research, 64(4), 163-180. (In Farsi)

19. Salimifar, M., & Dehnavi, J. (2009). Comparison of Kuznets Environmental Curve in OECD and Developing Countries: An Analysis Based on Panel Data. Journal of Science and Development, 29(3), 181-200. (In Farsi)

20. Souri, A., (2012). Econometrics with Application Eveiws & Stata. (5th ed, vol. 2). Tehran: Farhangshenasi Publishing. (In Farsi)

21. Stenberg, K., Axelson, H., Sheehan, P., Anderson, I., Gülmezoglu, A.M., Temmerman, M., Mason, E., & Friedman, H., (2014). Advancing social and economic development by investing in women's and children's health: a new global investment framework. Journal of Lancet, Early online publication, 383 (9925), 1333-1354.

22. Tamazian, A., Pineiro, C., Juan, C. & Vadlamannati, K. (2009). Does Higher Economic and Financial Development Lead to Environmental Degradation: Evidence from BRIC countries. Journal of Energy Policy, 37, 246-253.

23. Weil, D.N., (2014). Health and economic growth. Journal of Handbook of Economic Growth, 2, 623-682.

Zarzoso, I.M. & Morancho, A.B. (2004). Pooled Mean Group Estimation of An Environmental Kuznets Curve for CO2.Journal of Economics Letters, 82, 121-126