تدوین مدل راهبردی TOWS در توسعه گردشگری کشاورزی و روستایی استان مازندران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری گروه ترویج کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

2 استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان، همدان، ایران

چکیده

هدف اصلی این پژوهش، تدوین مدل راهبردی TOWS در توسعه گردشگری روستایی (گردشگری کشاورزی، بوم‌گردشگری) استان مازندران با بررسی موردی در دو شهرستان سوادکوه و سوادکوه شمالی است. پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی است که با بررسی مطالعات تحلیلی و مرور ادبیاتی از منابع مختلف و نتایج تحلیلی با نظر متخصصان و پژوهشگران حیطۀ گردشگری کشاورزی و روستایی به اولویت‌بندی هریک از عوامل داخلی(قوت‌ها و ضعف‌ها) و بیرونی(فرصت‌ها و تهدیدها) و تدوین راهبرد TOWS پرداخته است. جامعه آماری پژوهش، گروهی از متخصصان و کارشناسان دارای تجربه و تخصص علمی و مدیریتی در زمینه گردشگری روستایی  و توسعه و عمران روستایی‌اند که به طور هدفمند و در دسترس20 نفر انتخاب شدند. پرسش‌نامه بر اساس تکنیک AHP و مقیاس نه سطحی ساعتی میان آنها توزیع شد. در نهایت 16 پرسش‌نامه تکمیل، جمع‌آوری و مورد تحلیل قرار گرفت. برای پـردازش اطلاعـات از تکنیکSWOT- AHP  با استفاده از نرم‌افزارSuper Decisions نسخه 6/2 وExcel  بهره گرفتـه شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که در ارزیابی معیارها، نقاط قوت، فرصت‌ها، ضعف‌ها و تهدیدها، اولویت‌های اول تا چهارم را به خود اختصاص دادند. در تدوین راهبرد‌ها با بهره‌گیری از مدل TOWS  با توجه به غیرقابل‌کنترل بودن عوامل بیرونی سعی شده است بیشتر بر عوامل قابل کنترل درونی تأکید شود. مهم‌ترین راهبرد‌های مدل TOWS، به‌ترتیب اولویت شامل راهبرد‌های حداکثر- حداکثر(SO)، حداقل- حداکثر(WO)، حداکثر-حداقل(ST) و حداقل- حداقل (WT)برای توسعه گردشگری روستایی تبیین گردیده است.

کلیدواژه‌ها


  1. Arntzen, J., Setlhogile, T., & Barnes, J. (2007). Rural livelihoods, Poverty Reduction, and Food Security in Southern Africa: Is CBNRM the Answer? Washington, DC: International Resources Group.
  2. Carlsen, J., Donald, G., & Ali-Knight, J. (2001).The Environmental Attitudes and Practices of Family Businesses in the Rural Tourism and Hospitality Sectors. Journal of sustainable tourism, 9 (4), 281-97.
  3. Ciegis, R., Ramanauskiene, J., & Martinkus, B. (2009). The Concept of Sustainable Development and Its Use for Sustainability Scenarios. Engineering Economic, 62 (2), 28–37.
    1. Darvishi, H., Beyravandzadeh, M., Dehghani, M., Dehghani Alvar, A.N., & Ahmdi, S. (2014). Prioritization of Rural Tourism Development Strategies from the Perspective of land Use Planning, Case study: Gaycan village (Aligudarz County). Journal of Rural Development Strategies.1 (2):84-69. (In Farsi)
    2. Ebrahimi, A., Ghanbari, A., & Mehraban, A. (2013). Agroturism (Agricultural Tourism): An Approach for the Development of the Rural Economy, Sustainable Production. Proceedings of the National Conference on Passive Defense in the Agricultural sector, November 2013, Qeshm Island–Iranian elmgostran pishtaz Cooperative Company. (In Farsi)
    3. Eftkhari, A., & Mahdavi, D. (2005).  Rural Tourism Development Mechanism Using SWOT Model in Small Lavasak Village. Journal of Modarres Human Sciences,10 (2), 1-30. (In Farsi)
  4. Fabac, R., & Zver, I. (2011). Appling the modified SWOT-AHP Method to the Tourism of Gornje Meimurje. Tourism and Hospitality Management,17 (2), 201-215.
  5.  Farrell, B. (2005). Seven steps towards sustainability: Tourism in the context of new knowledge. Journal of sustainable tourism, 13, 109-122.
  6. Fujun, Sh., & Cottrell, S.P. (2008). A Sustainable Tourism Framework for Monitoring Residents' Satisfaction with Agritourism in Chongdugou Village, China. International Journal of Tourism Policy 1, no. 4, 368-75.
  7. Fujun, Sh., Cottrell, S.P., FD Hughey, K., & Morrison, K. (2009). Agritourism Sustainability in Rural Mountain Areas of China: A Community Perspective. International Journal of Business and Globalisation, 3(2), 123-45.
    1. Ghafari, S.R., Moradi, M. & Nikbakht, D. (2014). Determine the Organization and Structure of Spatial Development of Rural Tourism in Boyerahmad County. Geography Journal,12 (41), 219-237. (In Farsi)
    2. Ghanyan, M., Khani, F., & Baghaei, L. (2011). Appraisal Rural Tourism Entrepreneurship Areas (Uraman Region Case Study). Rural Development Research, 2(3), 99-123. (In Farsi)
    3. Ghezelbash, S. (2009). Rural Tourism and its need to Pay Attention to Rural Development and Development Programs. Journal of Housingand Rural Environment, 29(129), 98-109.
    4. Ghodspour, S.H. (2012). Analytical Hierarchy Process (AHP).Tehran, University of Amir Kabir Technology, publication. (In Farsi)
  8. Ghorbani, A., Raufirad, V., Rafiaani, P., & Azadi, H. (2015). Ecotourism sustainable development strategies using SWOT and QSPM model: A case study of Kaji Namakzar Wetland, South Khorasan Province, Iran. Tourism Management Perspectives,16, 290–297.
  9. He, J. M.(2003). A study on rural tourism overseas. Tourism Tribune, 18(1), 76-80.
  10. Herawati, L., Izzuddin Faizal, M., Ansiska, P., Aji Lestyaningrum, R., & Zulia, Z.(2016).The Strategy for Ecotourism Development in Plantation Area: A Case Study from Kalibendo Plantation, Banyuwangi East Java. Journal of Indonesian Tourism and Development Studies, 4(1), 31-36.
  11. Huylenbroech, G.V., & Durand, G. (2003). Multifunctionality Agriculture: a new paradigm for European Agriculture and rural development. Alders hot, Hampshire, England: Ash gate.
    1. Jafarian, M.H., Eskandarian, I., & Salimi, M.R. (2016). Rural Tourism Development Strategies Using SWOT Model (Case Study of Lasjerd Village of Semnan). Journal of urban geography and planning, Zagros landscape, 8(30), 159-183. (In Farsi)
    2. Kalantari, Kh. (2012). Quantitative In Farsi. Models in planning (regional, urban and rural), Tehran, Sabaculture, publication. (In Farsi)
    3. Karami Dehkordi, M., Mirakzadeh, A.A., & Ghiasvand Ghiasi, F. (2011). Analysis of Factors Influencing the Development of Rural Tourism from the Viewpoint of Villagers in Chaharmahal & Bakhtiari Province. Journal of Geography and Environmental Planning, 23(1), 99-112. (In Farsi)
  12. Kurttila, M., Pesonen, M., Kangas, J., & Kajanus, M. (2000). Utilizing the analytic hierarchy process (AHP) in SWOT analysis-a hybrid method and its application to a forest certification case, Forest Policy and Economics, 1, 41-52.
  13. Lee, Cheng-Fei, & King, B.E. (2008). Using the Delphi Method to Assess the Potential of Taiwan’s Hot Springs Tourism Sector.  Int. J. Tourism Res, 10 (4), 341–352.
  14. Mahdavi, M., Ghadiri Masom, M. & Ghahramani, N. (2008). Tourism Impact on Rural Development by Viewpoints the Villagers in the Kan and Sulqan Valley. Journal of Village and Development, 11(2), 39-60. (In Farsi)
    1. Nobakht, M.B. & Piroz, E. (2008). Development of Tourism Industry in Iran; Barriers and Solutions. Assistance of Economic Research. (In Farsi)
  15. Noori, K., & Zand, F. (2013). Rural Tourism Development Based on SWOT Model (Case Study: Paveh Township, Kermanshah Province). Tech J Engin & App Sci., 3 (20), 2642-2647.
  16. Osuna, E. E., & Aranda, A. (2007). Combining SWOT and AHP techniques for strategic planning. Proceedings of The International Symposium ISAHP, Retrieved 10 February 2011,from www.isahp.org/2007Proceedings.
  17. Pasonen, M., Kurttila, M., Kangas, J., Kajanus, M., & Heinonen, P. (2000) Assessing the Priorities using A’WOT among resource management strategies at the Finnish forest and park service, Forest Science, 47(4), 534-541.
  18. Perales, R. M. Y.(2002). Rural Tourism in Spain. Annals of Tourism Research, 29(4), 1101-1110.
    1. Porjafar, M., Mahmodnejad. H., Elica, S. & Aghebatbekheir, H. (2008). A Meta-Analysis of Appraisal of Rural Tourism Development Approaches with Emphasis on Strategic Factors Analysis (SWOT). Journal of Environmental Science and Technology, 4 (2), 61-78. (In Farsi)
  19. Rauch, P. (2007). SWOT Analyses and SWOT Strategy formulation for forest owner cooperations in Austria, Eur J. Forest Res., 126, 413-420.
    1. Rezvani, M.R., Najarzadeh, M. & Torabi, Z. (2016). Challenges and Issues of Development of Agricultural Tourism: Shahroud Rural areas. Tourism Studies.11 (36), 61-84. (In Farsi)
  20. Sharply J., & Sharply R. (1997). Rural Tourism: An introduction, PN.4.1997.
  21.  Veeck, G., Che, D., & Veeck, A. (2006). America’s Changing Farmscape: A Study of Agricultural Tourism in Michigan. Professional Geographer, 58(3), 235–48.

Wickramasinghe, V & Takano, Sh. (2009). Application of Combined SWOT and Analytic Hierarchy Process for Tourism Revival Strategic Marketing Planning: A Case of Sri Lanka Tourism, Journal of the Eastern Asia Society for Transportation Studies, Vol. 8.