تعیین رتبه ی کارایی محصولات زراعی آبی در بخش کشاورزی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه تحقیقات روستایی و اقتصاد کشاورزی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران

چکیده

در بخش کشاورزی معمولاً از شاخص­هایی چون عملکرد و تولید برای ارزیابی و رتبه­بندی مناطق و محصولات مختلف استفاده می­شود ولی استفاده از این شاخص­ها ازآنجاکه تمام ابعاد هزینه­ای و تولیدی را در نظر نمی­گیرند؛ می­تواند در برنامه­ریزی­های کشاورزی ایجاد خطا نماید. به‌منظور رفع این موضوع پژوهش پیش­رو با استفاده از الگوهای تحلیل پوششی داده­ها شامل الگوی پایه، کارایی متقاطع، اَبَر کارایی و اعداد صحیح به رتبه­بندی 27 محصول زراعی آبی در بخش کشاورزی ایران پرداخته است. داده­های مورد نیاز از آمارنامه­های وزارت جهاد کشاورزی برای سال زراعی 91-1390 تهیه‌شده و دربرگیرنده­ی اطلاعات مربوط به بذر، کودهای حیوانی و شیمیایی، سموم، نیروی کار و آب می­باشد. در طرف ستانده نیز از سود ناخالص و عملکرد به­عنوان شاخص­هایی برای سودآوری و تولید استفاده گردید. یافته­های پژوهش نشان داد که اگر هدف در زراعت آبی، افزایش سودآوری است در آن صورت کشت سبزیجات، محصولات صنعتی، محصولات جالیزی، حبوبات، نباتات علوفه­ای و غلات به ترتیب در اولویت کشت قرار داشته ولی چنانچه هدف افزایش تولید کل می­باشد در آن صورت اولویت باید به ترتیب به نباتات علوفه­ای، سبزیجات، محصولات صنعتی، محصولات جالیزی، غلات و حبوبات داده شود. یافته­ی مشترک روش­های مختلف مورد استفاده، شناسایی وضعیت مناسب برای محصولات با مصرف آب بالا، سویا تابستانه نسبت به سویا بهاره و برنج دانه کوتاه نسبت به سایر انواع برنج در رتبه­بندی­ها بود.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. Abdshahi, A., Taki, M., Gholabi, M.R., & Haddad, M. (2014). Investigating of the energy efficiency of wheat crop using DEA: A case of Mahyar plain in Shahreza. Journal of Agricultural Economics Research, 7(4), 57-74. (In Farsi)
  2. Abedi, M., Mohammadi, H., & Ghaffari, M. (2011). Efficiency and profitability of rainbow trout culture in Fars province. Journal of Agricultural Economics Research, 5(2), 93-123. (In Farsi)
  3. Ahmadzadeh, S.S., Kavand, H., Sargazi, A.R., & Sabouhi, M. (2012). Determination of rice growers’ efficiency using data envelopment analysis approach: Case study of Rasht city. Journal of Operational Research in Its Applications, 9(3), 63-76. (In Farsi)
  4. Amin, Gh., & Toloo, M. (2007). Finding the most efficient DMUs in DEA: An improved integrated model. Computers & Industrial Engineering, 52(2), 71-77.
  5. Andersen, P., & Petersen, N.C. (1993). A procedure for ranking efficient units in data envelopment analysis. Management Science, 39, 1261-1265.
  6. Behruz, A., & Emami Meybodi, A. (2014). Measuring technical, allocative and economic efficiency and productivity of farming sub-sector of Iran with emphasis on irrigated watermelon. Journal of Agricultural Economics Research, 6(3), 43-66. (In Farsi)
  7. Charnes, A., Cooper, W.W., & Rhodes, E. (1978). Measuring the efficiency of decision making units. European Journal of Operational Research, 2, 429-444.
  8. Cheng, G., Qian, Z., & Zervopoulos, P. D. (2011). Overcoming the infeasibility of super-efficiency DEA model: A model with generalized orientations. MPRA.
  9. Chiao-Ping, B., Chen-Hu, J., Ching-Chung, G., & Chien-Liang, L. (2014). The linear programming approach on A-P super-efficiency data envelopment analysis model of infeasibility of solving model. American Journal of Applied Sciences, 11(4), 601-605.
  10. Coelli, T. J., Prasada Rao, D. S., O`Donnell, C. J., & Battese, G. E. (2005). An introduction to efficiency and productivity analysis. (second edition). Springer Science & Business media, Inc.
  11. Ebadi, S. (2012). Using a super efficiency model for ranking units in DEA. Applied Mathematical Science, 6(41), 2043-2048.
  12. Ertay, T., Ruan, D., & Tuzkaya, U. R. (2006). Integrating data envelopment analysis and analytic hierarchy for the facility layout design in manufacturing systems. Information Systems, 176, 237-262.
  13. Eshraghi, F., & Kazemi, F. (2014). Evaluating economic and technical efficiency of dairy farms in Gorgan County. Journal of Ruminant Research, 2(1), 195-211. (In Farsi)
  14. Farrell, M. J. (1957). The measurement of productive efficiency. Journal of the Royal Statistical Society, 120(3), 253-290.
  15. Foroughi, A.A. (2011). A new mixed integer linear model for selecting the best decision making units in data envelopment analysis. Computers & Industrial Engineering, 60, 550-554.
  16. Haghighatnejad, M.R., Yazdani, A.R., & Rafiee, H. (2014). Comparison of the efficiency and productivity index of dairy farms: case study of Esfahan region. Journal of Ruminant Research, 1(4), 177-193. (In Farsi)
  17. Jahanshahloo, G. R., Rostamy-Malkhalifeh, M. & Ebrahimi L. (2013). A new proposed method of restricted Malmquist productivity index by correlation coefficients for ranking decision making units. Journal of Applied Science and Agriculture, 8(7), 1409-1414.
  18. Jahanshahloo, G., Hosseinzadeh Lotfi, F., Shoja N., Fallah Jelodar, M., & Abri, A.G. (2010). Ranking extreme and non-extreme efficient decision making units in data envelopment analysis. Mathematical and Computational Applications, 15(2), 299-308.
  19. Karami, A.A., & Abdshahi, A. (2011). Ranking of townships in Kohgiloyeh and Boyerahmad province in terms of development using fuzzy approach. Journal of Agricultural Economics Research, 3(3), 117-136. (In Farsi)
  20. Mecit, E. D., & Alp, I. (2012). A new restricted model using correlation coefficients as alternative to cross-efficiency evaluation in data envelopment analysis. Hacettepe Journal of Mathematics and Statistics, 41(2), 321-335.
  21. Ministry of Agricultural Jihad. (2014a). Crop Production Yearbook in 2012-2013. (In Farsi)
  22. Ministry of Agricultural Jihad. (2014b). Production Cost Yearbook in 20011-2012. (In Farsi)
  23. Ministry of Agricultural Jihad. (2015). Crop Production Yearbook in 2012-2013. (In Farsi)
  24. Sardar Shahraki, A., Dahmardeh, N., & Karbasi, A.R. (2012). Calculation of efficiency and the return to scale of grape growers in Sistan region with data envelopment analysis. Journal of Operational Research in Its Applications, 9(3), 77-90. (In Farsi)
  25. Sefeedpari, P., Rafiee, Sh., Akram, A., & Mousavi-Avval, Sh. (2012). Application of fuzzy data envelopment analysis for ranking dairy farms in the view of energy efficiency. Journal of Animal Production Advances, 2(6), 284-294.
  26. Sepehrdoust, H. & Yousefi, S.H. (2013). Economic efficiency measurement of agricultural cooperatives using stochastic frontier and data envelopment analysis. Economy and regional development, 20(5), 189-206. (In Farsi)
  27. Sexton, T. R., Silkman, R. H., & Hogan, A. J. (1986). Data Envelopment Analysis: Critique and extensions, in R. H Silkman (Ed.), Measuring efficiency: An assessment of Data Envelopment Analysis, Jossey-Bass, San Francisco, 32, 73-105.
  28. Zamanian, GH. R., Shahabinejad, V., & Yaghoubi M. (2013). Application of DEA and SFA on the measurement of agricultural technical efficiency in MENA countries. International Journal of Applied Operational Research, 3(2), 43-51.
Zibaei, M., & Telikany, Sh. (2010). Ranking goals of stockmen in Tonekabon`s jungle using fuzzy pair-wise comparison and simple ranking methods. Agricultural Economics and Development, 18(69), 139-165. (In Farsi)
تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران
دوره 48، شماره 2
تیر 1396
صفحه 227-240

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار