اندازه گیری و تحلیل تراز تجاری آب مجازی در بخش کشاورزی استان زنجان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه علامه طباطبائی

2 دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

با توجه به تشدید بحران کمبود آب در مناطق مختلف، موضوع تجارت آب مجازی در برنامه‌ریزی و سیاست-گذاری‌های تجارت محصولات کشاورزی، حائز اهمیت است. با محاسبه محتوای آب مجازی می‌توان چارچوب مناسبی برای تعدیل و تدوین راهبردهای بلندمدت بخش آب و کشاورزی فراهم آورد. لذا پژوهش حاضر با استفاده از رهیافت فنی- پایه به تعیین میزان آب مجازی مصرفی و شاخص‌های مرتبط با آن برای محصولات عمده کشاورزی استان زنجان در سال 1392 پرداخته است. نتایج بیانگر آن است که صادرات محصولات کشاورزی (زراعی و باغی) استان زنجان در سال 1392، حجمی معادل 53/26 میلیون مترمکعب صادرات آب مجازی را در پی داشته است. همچنین 95 درصد آب مجازی صادراتی مربوط به محصولات باغی و 5 درصد آن متعلق به محصولات زراعی است. علاوه بر آن شدت مصرف آب در بخش کشاورزی استان زنجان 24 درصد از منابع آب تجدید شونده استان برآورد گردیده است. از این رو لازم است مسئولان بخش کشاورزی استان زنجان، در زمینه یافتن مزیت‌های نسبی در تولید محصولات مختلف کشاورزی به نحوی که کمترین فشار بر منابع آب زیرزمینی وارد گردد، اقدام نمایند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. Aldaya, M.M., Hoekstra, A. Y., & Allan, J. A. (2008). Strategic Importance of Green Water in International Grope Trade. UNESCO-IHE value of Water Research Report. Series No. 25.
  2. Arabi-Yazdi, A.,  Alizadeh, A . & Mohammadian, F. (2009), Study on Ecological Water Footprint in Agricultural Section of Iran, Journal of Water and Soil, 23(4): 1-15.
  3. Baghestani, A., Mehrabi Boshrabadi, H., Zare Mehrjardi, M.& sherafatmand, C. (2010). Application of the virtual water concept in the management of water resources. Journal of Water Resources. 6, 1: 28-38. (In Farsi).
  4. Chapagain, A.K. & Hoekstra, A.Y. & Savenije, H.H.G. (2006). water saving through international trade of agricultural products, Hydrology and Earth System Sciences, 10:455-466.
  5. Dehghan Manshadi, H.R., Niksokhan, M.H. & Ardestani, M. (2013). Estimating virtual water of catchment and it’s role in water delivery systems between catchment. Journal of Water Resources, 6, 101-114. (In Farsi).
  6. Faramarzi, M., Yang, H., Mousavi, J., Schulin, R., Binder, C.R. &Abbaspour, K.C. (2010). Analysis of intra-country virtual water trade strategy to alleviate water scarcityin Iran. Hydrology and Earth System Sciences Discussions, doi:10.5194/hessd-7-2609-2010
  7. Hoekstra, A. Y., & hung, P.P. (2002) Virtual water trade: a quantification of virtual water flows between nations in relation to international crop trade, Value of Water. Research Report Series NO. 11. UNESCO. IEIE. Delft, the Netherlands.
  8. Feng, K., Siu, y, L.,Guan, D & Habacek, k. (2011). Assessing Regional Virtual Water Flows and Water Footprint in the Yellow River Basin, China: A consumption based approach, Geography, 32: 691-701.
  9. Liu, J., Wu, P., Wang, Y. Zhao, X., Sunand, Sh., & Cao, X. (2015), Virtual Water Flows Related to Grain Crop Trade and Their Influencing Factors in Hetao Irrigation District, China.Journal of Agricultural Science and Technology, 17: 201-211.
  10. Maknon, R., Tahrshmsy, A., Rozegir, R., & Nafisi, M. (2011). Blue virtual water and investigating important crops and their movement in Iran. Fourth Conference on Water Resources Management of Iran,  Amirkabir University of Technology. Tehran.(In Farsi).
  11. Mohammadi Kani Golzar, F. (2012). Water management based on virtual water trade in the products of the country. MS Thesis, School of Economics and Agricultural Development, Tehran University. (In Farsi).
  12. Mohammadi, H. & Taali Moghadam, A. (2011), virtual water trade for major crops in Iran, the second National Conference of applied research of water resources. (In Farsi).
  13. Mohammadi, H. (2012), the effects of trade liberalization on the welfare of consumers and producers of agricultural products, trading virtual water resource sustainability: case study in Fars province. Agricultural Economics, 6, 3: 176-145. (In Farsi).
  14. Novo, P., Garrido, A.  & Varela-Ortega, C., (2009). Are virtual water “flows” in Spanish grain trade consistent with relative water scarcity? Ecological Economics, 68: 1454–1464.
  15. Rohani, N., Amin Sichani, S. Afyoni, M. Mousavi, S.F. & Kamgar haghighi. A. (2008). Food and virtual water trade assessment with regard to water resources in Iran. Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources, (46) 12: 432-417. (In Farsi).
  16. Sabouhi, M. & Soltani, Gh. (2008). Optimization of crop patterns in the catchment area, with an emphasis on social benefits and net imports of virtual water. Journal of Agricultural Science and Technology, 12, 43: 297-313. (In Farsi).
  17. Salah, A. (2014). Investigatinf virtual water trade patterns in economic activity of Guilan province by Application of expanded input - Output table, Master Thesis, School of Economics, Shahid Beheshti University. (In Farsi).
  18. Zhao, X., Yang, H., Yang, Z., Chen, B., & Qin, Y., (2010).Applying the input–output method to account for water footprint and virtual water trade in the Haihe River basin in China. Environmental Science and Technology, 44: 9150–9156.
  19. Zhang, Z. Y., Yang, H., Shi, M. J., Zehnder, A. J. B. & Abbaspour, K. C. (2011). Analysis of Impacts of China's International Trade on Its Water Resources and Uses. Hydrological Earth System Science, 15(9):2871-2880.

 

تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران
دوره 47، شماره 4
دی 1395
صفحه 805-814

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار