انتقال قیمت عمودی در بازار محصولات سیب زمینی و پیاز (مطالعه موردی: استان کردستان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه تبریز-استادیار

2 دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی، دانشگاه تبریز

چکیده

در این مطالعه فرآیند انتقال قیمت محصولات سیب زمینی و پیاز بین دو سطح عمده فروشی و خرده فروشی مورد بررسی قرار گرفت. از داده‌های ماهانه قیمت‌های عمده فروشی و خرده فروشی 12: 1386 تا 03: 1392 این دو محصول در استان کردستان استفاده شد. نتایج آزمون ریشه واحد ADF نشان داد که سری‌های قیمت خرده‌فروشی و عمده‌فروشی هر دو محصول انباشته از درجه یک می‌باشند و نتایج آزمون هم‌انباشتگی جوهانسن نیز بیانگر هم‌انباشته بودن دو سری قیمت برای این محصولات بود. برای بررسی رابطه علی قیمت بین دو سطح خرده‌فروشی و عمده‌فروشی محصولات از آزمون علیت‌ استفاده گردید و نتایج بیانگر وجود رابطه علی یک­طرفه از عمده‌فروشی به خرده‌فروشی برای محصولات سیب­زمینی و پیاز بود. آزمون غیر‌خطی بودن فرآیند تعدیلات قیمت انجام شد که نتایج آن وجود رابطه هم‌انباشتگی غیر‌خطی برای هر دو محصول را تایید نمود. لذا، الگوهای تک متغیره TAR، M-TAR و LSTAR به­کار برده شد. نتایج الگوی LSTAR3,1برای محصول سیب زمینی نشان داد که برای انحرافات کم‌تر از آستانه، وقفه سوم آن و برای انحرافات بزرگ‌تر از آستانه وقفه اول آن در سطح 5 درصد معنی­دار می‌باشد. برای محصول پیاز نتایج الگوی LSTAR4,1 نشان داد که برای انحرافات کمتر از آستانه، وقفه اول آن در سطح 5 درصد معنی­دار می‌باشد، ولی برای انحرافات بزرگ‌تر از آستانه وقفه آن معنی­دار نیست. بنابراین، انتقال قیمت در بازار محصولات سیب زمینی و پیاز در دو سطح خرده فروشی و عمده­فروشی به­صورت نامتقارن انجام می‌شود. لذا، ایجاد بانک اطلاعات بازار‌یابی با هدف جمع­آوری و تحلیل اطلاعات قیمت نهاده‌ها و محصولات کشاورزی و انتقال به­هنگام این اطلاعات به عوامل بازار، ایجاد تسهیلات و خدمات زیربنایی از جمله سردخانه و انبار‌های مناسب برای نگه­داری این محصولات پیشنهاد گردید.

کلیدواژه‌ها


  1. Department of Jihad Agriculture of Kurdistan Province. (2013). Market Regulatory Authority, Agricultural product prices, Department of Planning and Economic Affairs. Retrieved from: http://www.kurdistan.agri-jahad.ir (In Farsi)
  2. Balk, N. S. & Fomby, T. B. (1997). Threshold Cointegration. International Economic Review, 38, 45-627.
  3. Capps, J. O. & Sherwell, P. (2005). Spatial Asymmetry in Farm-Retail Price Transmission Associated with Fluid Milk Products. Selected Paper prepared for presentation at the American Agricultural Economics Association Annual Meeting, Providence, Rhode Island, July 24-27.
  4. Chan, K. S. & Tong, H. (1986). On estimating thresholds in autoregressive models. 1 Time series Anal, 7, 179-90.
  5. Chang, P. J. (2003). Threshold Cointegration and threshold dynamics, PhD dissertation, Iowa State University of US.
  6. Enders, W. & Siklos, P. L.  (2001). Cointegration and threshold adjustment, Department of Economics. Working paper: Iowa State University, Mimeo.
  7. Goodwin B. K. & Piggott, N. E. (2001). Spatial market integration in the presence of threshold effects. American Journal of Agricultural Economics, (83), 170- 302.
  8. Hansen, B. (1999). Threshold Effects in Non-Dynamic Panels: Estimation, Testing and Inference, Journal of Econometrics, 39, 345-368.
  9. Hoseini S., Salami, H. & Nikoukar, A. (2007). Price transmission of chicken meat structure in Iran. Journal of Agricultural Economics, 2(1), 1-21.
  10. Hoseini, S., Nikoukar, A. & Doorandish, A. (2009). Price transmission in the beef industry in Iran. Journal of Economics and Agricultural Development, 24(1), 23-32. (In Farsi)
  11. Kapetanios, G., Shin, Y. & Snell, A. (2003). Testing for Cointegration in Nonlinear STAR Error Correction Models, School of Economics, and University of Edinburgh.
  12. Ministry of Agriculture. (2012). Agricultural statistics, 1: crops, different years. (In Farsi)
  13. Pascalau, R. (2007). Testing for a Unit Root the Asymmetric Nonlinear Smooth Transition Framework, Department of Econometrics, Finance and Legal Studies, University of Alabama.
  14. Stigler, M. (2012). Threshold Cointegration: Overview and implementation in R, Revision4.
  15. Taheri, F., Moghaddasi, R. & Mousavi, N. (2010). Market structure and price transmission on corn world market. Journal of Agricultural Economics, 4 (3), 185-209.
  16. Toda, H. Y. & Yamamoto, T. (1995). Statistical Inference in Vector Autoregressive with Possibly Integrated Process , Journal of Econometrics. 66, 225-250.
  17. Tomek, W. G. & Rabinson, K. L. (2003). Marketing margins for farm products in agricultural product prices, 6, 107-127.
  18. Von Cramon- Taubadel, S. & Meyer, J. (2001). Asymmetric price transmission: fact or artifact?, Paper prepared for 71th EAAE seminar The Food Consumer in the early 21st century in Zaragoza, Spain, April 19- 20.

Yavari, F. (2012). Vertical price transmission and non-linear price adjustments in the beef market of East Azerbaijan province, Master’s thesis, University of Tabriz.  (In Farsi)