تحلیل موانع و راهکارهای توسعه عدالت‌محور صنایع کشاورزی در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه تهران

2 دانشگاه رازی کرمانشاه

3 وزارت جهاد کشاورزی

4 دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

کسب و کارهای کشاورزی، به‌ویژه صنایع کشاورزی، نقش مهمی را به عنوان موتور محرکه رشد بخش کشاورزی ایفا می‌کنند. با وجود این، صنایع کشاورزی در ایران رشد مناسبی نداشته‌اند و نقش لازم را در توسعه کشاورزی، به‌ویژه از طریق ایجاد بازار پردرآمدتر برای کشاورزان خرده‌مالک ایفا نکرده‌اند. از این‌رو، هدف از پژوهش کیفی حاضر که با روش نظریه زمینه‌ای انجام شد، شناخت مشکلات توسعه عدالت‌محور صنایع کشاورزی و واکاوی راهکارهای مربوطه بود. اطلاعات مورد نیاز از طریق مصاحبه نیمه‌ساختارمند با 18 نفر از متخصصان مرتبط جمع‌آوری شد. روایی و پایایی نتایج، توسط روش تکثرگرایی داده‌ها و بازخورد به مشارکت‌کنندگان مورد تأیید قرار گرفت. کدگذاری متن مصاحبه‌ها نشان داد، «فقدان برنامه‌ریزی ویژه در توسعه صنایع کشاورزی بر اساس قابلیت‌ها، نیازها، اولویت‌ها و الزامات تولید کشاورزی و در تعامل با کشاورزان» به عنوان معضل محوری، مانع از توسعه مناسب صنایع کشاورزی شده است و در نتیجه، صنایع مذکور، اثرات فراگیر بر بخش تولید محصولات خام و معیشت جامعه محلی نداشته‏اند. این تحقیق بر اساس یافته‏ها، راهکارهایی را برای توسعه عادلانه و درون‌زای صنایع مذکور ارایه کرده است. الزام به استقرار صنایع کشاورزی در نواحی صنعتی روستایی و کنار قطب‌های تولید، توسعه شبکه خرید مستقیم محصول اولیه توسط صنعتگران از کشاورزان از طریق پیمانکاری فرعی و اختصاص سهام‌هایی از سهام کارخانه صنایع کشاورزی به روستاییان از جمله این راهکارها هستند.

کلیدواژه‌ها


  1. Asgari, A., Haji Nejad, A., Asgarpour, H. & Mohammad Zadeh, P. (2004). Productivity of rural industries in Iran. Journal of Economic Research, 14: 57-33. (In Farsi).
  2. Baniasadi, M. & Varmazyari, H. (2014). Investigation of effective factors on agricultural labor productivity, income distribution and poverty in rural areas of Iran. Rural and Development, 17(4): 1-23. (In Farsi)
  3. Birthal, P.S. & Joshi, P.K. (2007). Smallholder Farmers’ Access to Markets for High-Value Agricultural Commodities in India. Case study #6-4 of the Program: “Food Policy for Developing Countries: The Role of Government in the Global Food System”. Edited by Per Pinstrup Andersen et al. Cornell University, Ithaca, New York.
  4. Bo Hansen, R., (2006). “Study on the perception of Voluntary Counseling and Testing among people living in Tumu Sub-district (Sissala East District, Upper West Region, Ghana)”, Basic Studies of Social Science, ROSKILDE University, Gruppe 32, hus 20. 2.
  5. Cawley, M. & Gillmor, D.A. (2008). ‘Culture Economy’, ‘Integrated Tourism’ and ‘Sustainable Rural development’: Evidence from Western Ireland. In Robinson, G.M (ed). Journal of Sustainable Agriculture and Rural Communities, Ashgate Publishing Limited, pp. 145-160.
  6. Chang, T. (1990). Political regimes and development strategies: South Korea and Taiwan. In: G. Gereffi and D.L.Wyman, eds. Manufcturing miracles: paths of industrialization in Latin America and East Asia. Princeton, NJ: Princeton University Press.
  7. Corbridge, S. (1995). Development studies: a reader. New York: Edward Arnold.
  8. Cowen, M. P. & Shenton, R. W. (1996). Doctrines of development. London: Routledge.
  9. Da Silva, C.A., Baker, D., Shepherd, A., Jenane, C. & Miranda-da-Cruz, S. (2009). Journal of Agro-industries for development.        Wallingford, UK, CABI Publishing.
  10. Dasilva, C.A. & Mhlanga, N. (2011). Innovative policies And institutions To support agro-industries Development. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome.
  11. Esfandiari, A.A. & Tarahomi, F. (2010). Effects of agriculture sector on the Iran's economy. Journal of Agriculture and Development, 18(71): 235-215. (In Farsi).
  12. FAO. (2003). World agriculture: towards 2015/2030 AN FAO PERSPECTIVE. Edited by Jelle Bruinsma. Earthscan Publications Ltd. London.
  13. FAO. (2007). Challenges of Agribusiness and Agro-Industry Development. Rome: Food and Agricultural Organization (FAO), Committee on Agriculture.
  14. Goodland, R., Daly, H., El Serafy, S., & Von Droste, B. (1992). Environmentally sustainable economic development: building on brundtland. Paris: UNESCO.
  15. Grosse, M., Harttgen, K., & Klasen, S. (2008). Measuring pro-poor growth in non-income dimensions. World Development, 36(6), 1021-1047.
  16. Haggblade, S., Hazell, P. & Reardon, T. (2010). The Rural Non-farm Economy: Prospects for Growth and Poverty Reduction. World Development, 38(10): 1429-1441.
  17. Huylenbroeck, G. V. & Durand, G. (2003). Multifunctionality Agriculture: A New Paradigm for European Agriculture and Rural Development (Perspectives on Rural Policy and Planning). Ashgate: Gower.
  18. Jafee, D. (1998). Levels of socio-economic development theory. Praeger west port. Connecticut London.
  19. Kay, C. (2009). Development strategies and rural development: exploring synergies, eradicating poverty. The Journal of Peasant Studies, 36(1), Special Issue: Critical perspectives in agrarian change and peasant studies.
  20. Kemm, M.S. & Martin-Quirós, M.A. (1996). Changing the balance of power: tour operators and tourism supplies in the Spanish tourism industry. In: Harrison, L.C. and Husbands, W. (eds), Practising Responsible Tourism. Chichester, Wiley, pp. 126–44.
  21. Little, I.M.D., Scitovsky, T. & Scott, M. (1970). Industry and Trade in Some Developing Countries. Oxford: Oxford University Press.
  22. Maleki, B. (2009). Economic Development and Planning.SID Organization Publication. (In Farsi).
  23. Meshkinfar, N., Mahunak Sadeghi, A., Mohamad Rezaeifar, A., Ghorbani, M. & Kashaninejad, M. (2014). Optimization of production of hydrolyzed protein products of the meat industry using response surface method. Journal of Food Science and Industry, 24(2): 225-215. (In Farsi).
  24. Moradi, M & Motiei Langeroudi, H. (2005). The state of industry in industrialization and rural development in the central sector of Birjand county. Journal of Geographical Research, 53: 149-137. (In Farsi).
  25. Nasiri, I. (2008). Rural Industries, as a major factor influencing the process of economic and social development: a rural empirical example of Boomehen city. Journal of Rural Development, 11(1): 58-35. (In Farsi).
  26. Nassiri, M., Farahnaki, A., Nyakusary, M., Majzobi, M, & Mesbah, GH. (2014). Influence of processing conditions on the chemical and physical characteristics of the orange juice concentrate. Journal of Food Science and Industry, 24 (2): 166-155. (In Farsi).
  27. OECD. (2009). OECD Rural Policy Reviews: Spain 2009. OECD Publishing. DOI: 10.1787/9789264060074-en.
  28. Organisation for economic co-operation and development (OECD). 2006. Promoting pro-poor growth key policy messages.  Available at: http://www.oecd.org/dac/povertyreduction/37852580.pdf
  29. Oshima, H. (1987). Economic growth in monsoon Asia: a comparative survey. Tokyo: University of Tokyo Press.
  30. Ranis, G. & Orrock, L. (1985). Latin America and East Asian NICs: development strategies compared. In: E Duran, ed. Latin America and the world recession. Cambridge: Cambridge University Press.
  31. Ray, C. (1998). Culture, intellectual property and territorial development. Sociologia Ruralis, 38 (1): 3-19.
  32. Rist, G. (1997). The history of development: from Western origins to global faith. London: Zed.
  33. Ruttan, V. W. & Hayami, Y. (1972). Strategies for agricultural development. Food Research Institute, Stanford University.
  34. Ruttan, V. W. (1977). Induced innovation and agricultural development. Food Policy, 2(3): 196-216.
  35. Sadr, M. B. (1996). Our Economy. Maktab Al-Aa'lam Al-Eslami Publication. (In Arabic).
  36. Schultz, T. W. (1964). Transforming Traditional Agriculture. New Haven, Conn.
  37. Strauss, A. & Corbin, J. (1998). Basics of Qualitative Research; Grounded Theory Procedures and Techniques (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
  38. Sultani, Sh., Hosseini, F. & Jamal, S. (2010). Influencing factors on technological innovation in the rural food small industry in Tehran. Journal of Agricultural Extension and Education Research, 3(4): 14-1. (In Farsi).
  39. Szirmai, A. (2005). The dynamics of socio-economic development: an introduction. Cambridge University Press.
  40. Todaro, M. (1996). Economic development (6th ed.). New York: Addison-Wesley.
  41. Wiggins, S., & Higgins, K. (2008). Pro-poor Growth and Development: linking economic growth and poverty reduction. Overseas Development Institute, Briefing Paper, 33.
  42. World Bank. (2007). World development report 2008: Agriculture for Development. Washington, D.C.: World Bank.

Yousefi, M. Gh. (2009). Strategies of Growth and Economic Development. Ney Publication. (In Farsi).