ارزیابی عوامل مدیریتی مؤثر بر میزان موفقیت شرکت های تعاونی تولید روستایی استان چهارمحال و بختیاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد توسعه روستایی

2 دکتری توسعه روستایی، استادیار گروه توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان

3 دکتری اقتصاد کشاورزی، استادیار گروه توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان

چکیده

از جمله مهم­ترین موانع موجود در راه توسعه بخش کشاورزی در ایران خردی و پراکندگی زمین­های کشاورزی است. شاید بتوان گفت یکی از بهترین راه­های مقابله با این واقعیت برپایی واحدهای بهره­برداری گروهی می­باشد. در این میان، بی­شک شرکت­های تعاونی تولید روستایی به­دلیل رعایت اصول سه­گانه «مالکیت»، «حاکمیت» و «فاعلیت» از استقبال بیشتری در مقایسه با دیگر واحدها بهره­برداری جمعی برخوردارند. با این وجود این شرکت­ها با داشتن ده­ها سال قدمت، هنوز آن جایگاه بایسته و متناسب با شأن­شان را در بخش تولید کشورمان به­دست نیاورده­اند. نوشتار حاضر که برخاسته از یک پژوهش میدانی است، در پی شناخت و ارزیابی عوامل مدیریتی مؤثر بر موفقیت شرکت­های تعاونی تولید روستایی می­باشد. جامعه آماری این پژوهش را اعضای شرکت­های تعاونی تولید روستایی فعال استان چهارمحال و بختیاری که جمعاً 3715 نفر بودند تشکیل داده است. تعداد 160 نفر به روش نمونه­گیری کاملاً تصادفی به­عنوان نمونۀ آماری تعیین گردیدند. در این پژوهش شاخص موفقیت با استفاده از مدل سروکوال که برای نخستین­بار برای ارزیابی شرکت­های تعاونی بکار گرفته می­شود، سنجیده شده است و نشان از شکاف بین انتظارات و ادراکات اعضا از کیفیت خدمات ارایه شده در شرکت­ها دارد. برای سنجش مهارت­های مدیران نیز از مدل مهارت­های سه­گانه مدیریتی کاتز استفاده شد. به منظور بررسی روایی محتوایی پرسشنامه از نظر استادان گروه توسعه روستایی دانشگاه صنعتی اصفهان و جهت سنجش پایایی پرسشنامه، از پیش آزمون و ضریب آلفای کرونباخ بهره گرفته شد. نتایج حاصل از آزمون ویلکاکسون نشان می­دهد که شرکت­های تعاونی تولید روستایی استان تنها در بُعد اطمینان توانسته­اند انتظارات اعضا را برآورده سازند. عوامل مدیریتی مؤثر بر موفقیت شرکت­های تعاونی تولید روستایی که با استفاده از رگرسیون چند متغیره به­دست آمد نیز عبارتند از: مهارت­های انسانی مدیران، مهارت­های ادراکی مدیران، اعتقاد آن­ها به مشارکت اعضا در امور شرکت­ها، سطح تحصیلات و میزان تجربه مدیریتی مدیران.

کلیدواژه‌ها


  1. Abasi, R., Rasoolzadeh, B., & Abasi, P. (2009). Factors Affecting Success and Failure of Producers Co-ops in Ardabil Province. Taavon, 20 (210-211), 70- 90 (In Farsi)
  2. Abdollahi, M. (1998), Farming Systems, (2th ed.). Tehran: Deputy of Extension and Farming Systems, Ministry of Agri- Jahad. (In Farsi)
  3. Alaghehband, A. (2009), Theoretical Foundations and Principles of Educational Administration, (21th ed.). Tehran: nashrebesat. (In Farsi)
  4. Alexander, W. G. (2009), Cooperation in the European Market Economics, (3th ed.). London: AsiaPublishing House. 
  5. Allan, Y. (2003). Customer satisfaction measurement practice in Taiwan hotels. International Journal of Hospitality Management, 23 (4), 397–408.
  6. Amini, A.M., Hamedani, Z.A., & Ramezani, M. (2008). Assessment of the Most Importtan Intra-Organizational Factors on Success of the Tehran's Poultry Agricultural Cooperatives. Journal of science and technologeof  agriculture and natural reasources, 12(1), 285-295. (In Farsi).
  7. Bazrafshan, J., &Shahin, H. (2010).The pathology of rural production cooperative in Iran.Fourth International Congress of the Islamic World Geographers, 14-16 April 2010: zahedan. (In Farsi)
  8. Bhuyan, S. (2007). The people factor in cooperatives: An analysis of members’ attitudes and behavior, Canadian Journal of Agricultural, 55 (3), 275–298.
  9. Bruynis, C., Goldsmith, P. D., Hahn, D. E., & Taylor, W. J. (2001). Critical Success Factors for Emerging Agricultural Marketing Cooperatives. Journal of cooperation, 16 (2), 14-24
  10. Carlberg, J., Clement, E. W., & Rodney, B. H. (2006). Success Factors for New Generation Cooperatives.International Food and Agribusiness Management Review, 9 (1), 62-81.
  11. Daneshvarkakhaki, M., aghel, H., Hatef, H., & sarvari, A. (2009). The role of management in Performance Rural production cooperatives in KhorasanRazavi Province. Journal of Rural Development Studies, 12 (4), 23-37. (In Farsi)
  12. De vaus, D. (1997), Surveys In Social Research, Translation: Nayebi, H. (1th ed.). Tehran: nashreney. (In Farsi)
  13. Didi, B. (2004). Short communication fishing cooperatives participation in managing nearshore resources: The case in Capiz, central Philippines. Fisheries Research, 67 (1), 81–91.
  14. Divandari, A., &delkhah, J. (2005).designing and providing a model for customer satisfaction measurement of mellat bank based on it. Iranian journal of trade studdies, 10 (37), 185 – 223. (In Farsi)
  15. Gholifar, E., & Baniasadi, M. (2013). Factors the Success of Rural Cooperatives in Zanjan Province from Managers perspective: Application of AHP Method. Iran Agricultural Extension and Education Journal, 8(1), 77-87. (In Farsi)
  16. Gunn, C. (2006). Cooperatives and market failure: Workers’ cooperatives and system mismatch. Review of Radical Political Economics, 38 (3), 345–354.
  17. Hakelius, K. (1996), Cooperative values – farmers cooperatives in the minds of the farmers, (5th ed.). Swedish: Uppsala: Swedish University of Agricultural Sciences.
  18. Hovelaque, V., Duvaleix-Treguer, S., & Cordier, J. (2009). Effects of constrained supply and price contracts on agricultural cooperatives. European Journal of Operational Research, 199 (3), 769–780.
  19. Jamal, A., & Kamal, N. ( 2002). Customer satisfaction and retail banking: an assessment of some of the key antecedents of customer satisfaction in retail banking. International Journal of Bank Marketing, 20(4), 146-160
  20. Karami, Sh., & Agahi, H. (2013). Analysis of Social -Cultural Factors Effecting of Production Cooperatives' Success (Greenhouse) in Kermanshah Province, Iranian Journal of Agricultural Economics and Developmen Research, 44 (2), 259-269 (In Farsi)
  21. Karantininis, K., & Zago, A. M. (2001). Endogenous membership in mixed duopsonies. American Journal of Agricultural Economics, 83 (5), 1266–1272.
  22. Katz, R. L. (1991), Skills of an effective administer, (4th ed.). Boston: Harvard business review.
  23. Lhsayyzadeh, A. (2008), Iran Sociology of Agriculture, (1th ed.). Tehran: Samt Publisher. (In Farsi)
  24. Moghimi, M. (2009). Organization and Management, a Research Approach, (5th ed.). Tehran: Termeh. (In Farsi)
  25. NekoueeNaeeni, S.A ., Alibeygi, A. H., & Zarafshani, K. (2010). Factors Affecting the Success of Rural Cooperatives in Kermanshah County of Iran. Journal of Rural Development Studies, 12 (4), 1-22. (In Farsi)
  26. Nyoro, J. K., & Ngugi, I. K. (2007), A qualitative analysis of success and failure factors of agricultural cooperatives in central Kenya. PP. 13-33. In: C. B. Barret, A. g. Mude, J. M. Omiti (Eds.),  Decentralization and the social economics of development: lessons from Kenya, Vol. 2 Part 1. Wallingford [u.a.]: CABI.
  27. Pezeshki Rad, A., &kianimehr, H. (2001).The role of rural production cooperatives in improving the technical and economic Wheat Farmers city of Sabzevar.Journal of Agricultural and Development Economics, 9 (34), 343-362. (In Farsi)
  28. Scheaffer, R., Mendenhall, W., & Lyman, O. (1990), Elementary survey sampling, (3th ed.). Michigan: Duxbury Press.
  29. SeyedAbbaszadeh, M. (1995), Generalities Educational Management, (3th ed.).  Urmia: Urmia University. (In Farsi)
  30. ShabanaliFami, H., Choobchian, SH., RahimZadeh, M., &Rasooli, F. (2006). Identification and Analysis of Success Structures of Women Cooperative Societies in Iran. Women Studies Journal. 4(2), 89-109. (In Farsi).
  31. Torkaman, M., & Afshar, M. (2010). Examining the strengths and weaknesses of managers and approaches to improve mangement skills in active entrepreneurial cooperatives of Hamedan province.Taavon, 21 (2), 111 -127 (In Farsi)
  32. Unal, V. U., Guclusoy, H., &Franquesa, R. (2009). A comparative study of success and failure of fishery cooperatives in the Aegean, Turkey.Journal of Applied Ichthyology, 25(4), 394–400.
  33. Wadsworth, J. (2001). Keep the co-op candle burning. RuralCooperatives Journal, 79(3), 9-20.

Zaki, M. (1998).Survey social dimensions of managers' philosophical subjectivity.journal of management knowedge, 11 (42), 147-159. (In Farsi)