عوامل موثر بر کاربرد عملیات مبارزه بیولوژیکی آفات توسط کشاورزان در مزارع برنج شهرستان ساری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار- دانشکده مدیریت کشاورزی- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 دانشجوی دکتری- دانشگاه آزاد اسلامی- واحد علوم تحقیقات تهران

چکیده

هدف این تحقیق ارزیابی عوامل موثر بر کاربرد عملیات مبارزه بیولوژیکی آفات توسط کشاورزان در مزارع برنج شهرستان ساری است. یک مدل پذیرش فن‌آوری اصلاح شده که سازه‌های اصلی مدل (درک از مفید بودن و درک از سهولت استفاده) را با سازه‌های سازگاری، شرایط تسهیل‌کننده و خودکارآمدی در کاربرد مبارزه بیولوژیک را تلفیق می‌کند جهت مفهوم‌سازی مدل پژوهشی به کار برده شد. کلیه کشاورزان برنج‌کار در شهرستان ساری جامعه آماری تحقیق حاضر را تشکیل می‌دهند که به روش فرمول کوکران تعداد 136 نمونه تعیین شده و سپس به صورت نمونه‌گیری تصادفی ساده از بین 26 روستا و با تخصیص متناسب انتخاب شدند. ضریب آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی تأییدی برای ارزیابی پایایی و روایی مدل اندازه‌گیری تحقیق به کار برده شد. تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری نیز برای ارزیابی مدل علی تحقیق به کار برده شد. نتایج مدل علی حمایت تجربی برای بیشتر فرضیات مدل نظری را فراهم کرد. نتایج نشان داد که سازگاری، درک مفید بودن و درک سهولت استفاده، تأثیر مستقیم معنی‌داری بر قصد استفاده دارند. شرایط تسهیل کننده نیز تأثیر قوی ولی غیرمستقیمی بر قصد رفتاری استفاده، از طریق متغیرهای واسطه‌ای؛ درک مفید بودن، درک سهولت استفاده و خودکارآمدی در کاربرد عملیات مبارزه بیولوژیک داشت. با وجود این، فرضیات مربوط به تأثیر خودکارآمدی در کاربرد عملیات مبارزه بیولوژیک بر درک مفید بودن تأیید نشد در حالی که تأثیر آن بر درک سهولت استفاده تأیید شد. برخی توصیه‌ها از قبیل؛ تقویت برنامه‌های آموزشی-ترویجی، استفاده از مروجان ماهر و بهبود حمایت‌های فنی در این راستا ارائه می‌شود.

کلیدواژه‌ها