الگوی پیش بینی پتانسیل تولید محصولات زراعی ایران برای افق سال 1404

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد اقتصاد کشاورزی دانشکدة اقتصاد و توسعة کشاورزی، دانشگاه تهران

2 استادیار دانشگاه تربت حیدریه

چکیده

هدف مطالعة حاضر ارائة الگویی است که پیش‌بینی‌هایی از عرضة محصولات عمدة زراعی را برای افق سال 1404 فراهم کند. در این راستا، الگویی در چارچوب رویکرد برنامه‌ریزی ریاضی مثبت (PMP) توسعه داده شد. این الگو به محدودیت‌های عوامل تولیدی هریک از استان‌های کشور در سال پایه (1387) و سال افق توجه می­کند و پیش‌بینی‌هایی از تولیدات زراعی هر استان و کل کشور ارائه می‌دهد. به‌علاوه، این مطالعه پیش‌بینی‌هایی از قیمت­ها و عملکرد محصولات را برای سال افق با استفاده از روش سری زمانی ARIMA فراهم می‌کند که در الگوی PMP استفاده می‌شود. پیش‌بینی­های به‌دست‌آمده از این الگو نشان می‌دهد در فاصلة سال‌های 1387 تا 1404 میزان تولید کل محصولات زراعی از 17/36 میلیون تن در سال پایه به 5/45 میلیون تن در سال 1404 می‌رسد که رشد 8/25 درصد را نشان می‌دهد. این میزان رشد در بین محصولات مختلف متفاوت است، به‌گونه‌ای که پیش‌بینی می­شود غلات بیشترین رشد (1/76 درصد) و صیفی‌جات (15/2 درصد) و نباتات صنعتی (5/20 درصد) کمترین رشد را داشته باشند. مقایسة مقادیر پیش‌بینی‌شدة عرضه با برآوردهایی از تقاضا در این سال نشان می‌دهد با ادامة وضعیت موجود در رشد تولید، عرضة گندم، سیب‌زمینی، پیاز و حبوبات تقاضا برای این محصولات را در سال افق تأمین می‌کند، اما کشور در عرضة محصولات برنج، دانه‌های روغنی و چغندر قند در سال افق با کمبود مواجه می‌شود.

کلیدواژه‌ها


Britz, W. (2004). CAPRI modeling system documentation. Common Agricultural Policy Regional Impact Analysis. Bonn. 
Enders, W. (2004). Applied econometric time series. New York. Wiley
FAO. (1993). The World food model -model specifications ESC/M/93/1.  Rome, Italy.
Food and Agricultural Policy Research Institute (FAPRI). (2011). World agricultural outlook database. From http:// www . fapri . iastate . edu / tools / outlook . aspx
Freebairn, J.W. (1975). Forecasting for australian agriculture. Australian Journal of Agricultural Economics, 19(3)
Heckelei, T. (1997). Positive mathematical programming: review of the standard approach, CAPRI-Working Paper 97-03, University of Bonn.
Helming, J.F.M. (2005). A model of Dutch agriculture based on Positive Mathematical Programming with regional and environmental applications. PhD thesis, Wageningen University.
Howitt, R.E. (1995). Positive mathematical programming. American Journal of Agricultural Economics,  77(2)
Koc, A.A, Darnell B. S, Frank F, and Fabiosa, J. (1998). The Turkish agricultural policy analysis model. Technical Report 98-TR 42, Center for agricultural and rural development, Iowa State University.
Jikun, H, Rozelle, S & Rosegrant, M.W. (1997). China’s food economy to the 21st century: Supply, demand, and trade. 2020 Vision Discussion Paper No. 19. Washington, D.C.: International Food Policy Research Institute.
OECD. (2011). OECD-FAO Agricultural Outlook. From http://stats.oecd.org/
Lampe, M. (1998). The world agricultural trade simulation system (WATSIM). Discussion Paper 98-05, Institute for Agricultural Policy, University of Bonn.
Ministry of Jahad-e-Keshavarzi. (2008). Production cost of agricultural crops, statistical database. (In Farsi)
Mohanty, S. Alexandratos, N & Bruinsma, J. (1998). The long term food outlook for India. Technical report 98. Center for agricultural and rural development, Iowa State University.
 Paris, Q., & Howitt, R.E. (1998). An analysis of Ill-posed production problems using maximum entropy. American Journal of Agricultural Economics. 80(1)
 Paris, Q., & Arfini, F. (2000). Frontier cost functions, self-selection, price risk, PMP and agenda 2000. Euro tools Working Papers Series, No. 20.
Rosegrant, M.W., & Meijer. S. (2002). International model for policy analysis of agricultural commodities and trade (IMPACT), International Food Policy Research Institute, Washington, from http://www.ifpri.org/themes/impact/impactmodel.pdf.
Rosegrant, M.W, Agcaoili-Sombilla, M & Perez, N. (1995). Global Food Projections to 2020. Discussion Paper No. 5., IFPRI, Washington DC.
Statistical Center of Iran. (2008). Statistical yearbook, Households' expenditure and revenues, Statistical Center of Iran. (In Farsi)
Statistical Center of Iran. (2008). Statistical yearbook, Sell price of agricultural products agricultural in rural regions of country, Statistical Center of Iran. (In Farsi)
USDA. (1996): Long Term Projections for International Agriculture to 2005. ERS Staff Paper No. 9612, August. Washington, DC.
Wiborg, T. (1998). KRAM - A sector model of danish agriculture, background and framework development. Working paper 98-WP 193. CARD, Iowa State University, Ames, Iowa.