ارزیابی پایداری تولید برنج در ایران با استفاده از شاخص ترکیبی (یک روش‌شناسی کاربردی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری توسعه کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

2 استاد گروه مدیریت و توسعه کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

چکیده

در این مطالعه، هدف ارائة یک روش‌شناسی کاربردی برای ارزیابی پایداری تولید برنج در ایران با شاخص ترکیبی بود. این روش‌شناسی از پنج مرحله تشکیل شده است که به صورت سلسله­مراتبی به محاسبة شاخص ترکیبی پایداری کشاورزی منجر می‌شود. شاخص‌ها در این نوع روش‌شناسی اساس ارزیابی به شمار رفته­اند که نحوة جمع‌آوری، انتخاب مناسب‌ترین شاخص‌ها، نرمال­سازی، وزن‌دهی و نحوة محاسبة شاخص ترکیبی توضیح داده شده است. تعداد 11 شاخص در سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی با نظر کارشناسان و با توجه به محدودیت داده‌ها انتخاب شدند و داده‌های ثانویة مورد نیاز برای تحلیل از سایت وزارت جهاد کشاورزی ایران گردآوری شد. استان‌های مهم تولیدکنندة برنج در ایران از نظر پایداری ارزیابی شدند که طبق نتایج استان گلستان به علت تأمین اشتغال بیشتر در واحد سطح، از بعد اجتماعی پایدارتر بود. در بعد اقتصادی، استان فارس و در بعد زیست‌محیطی نیز استان گیلان به عنوان پایدارترین استان‌ها انتخاب شدند و در نهایت نیز استان فارس و استان خوزستان با محاسبة شاخص پایداری کل به عنوان پایدارترین و ناپایدارترین استان‌های تولیدکنندة برنج در ایران انتخاب شدند؛ همچنین نتایج نشان داد این روش‌شناسی در عین سادگی و عملی‌بودن می‌تواند ابزاری مفید در محاسبة پایداری محصولات کشاورزی از جمله برنج باشد.

کلیدواژه‌ها

تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران
دوره 45، شماره 1 - شماره پیاپی 1
اردیبهشت 1393
صفحه 79-90

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار