عوامل مؤثر بر به‏کارگیری عملیات حفاظت خاک از سوی کشاورزان استان ایلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه ترویج و آموزش کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی کرمانشاه

2 کارشناس ارشد ترویج کشاورزی، دانشگاه تهران

3 استادیار گروه ترویج و توسعه روستایی، دانشگاه رازی کرمانشاه

چکیده

هدف اصلی این تحقیق بررسی عوامل مؤثر بر به‏کارگیری عملیات حفاظت خاک از سوی کشاورزان استان ایلام است. جامعة آماری این تحقیق شامل تمام کشاورزان استان ایلام است (N=58336). با توجه به فرمول نمونه‏گیری کوکران، تعداد 137 نفر از آن‏ها برای نمونه انتخاب شدند که برای اعتبار بیش‏تر یافته‏ها تعداد 250 پرسشنامه به روش نمونه‏گیری طبقه‏‏ای تصادفی با انتساب متناسب توزیع و در نهایت 228 پرسشنامه تکمیل و بازگردانده شد. ابزار اصلی تحقیق پرسشنامه‏ای بود که روایی آن توسط پانل متخصصان و پایایی آن توسط ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد (α>0.7). تجزیه‌و‌تحلیل داده‏ها با نرم‏افزار SPSS اجراشد. نتایج نشان داد که بیشتر (1/67 درصد) کشاورزان استان ایلام عملیات حفاظت خاک را در حد متوسط و کم به‌کار می‏گیرند. نتایج مقایسة میانگین‏ها نشان داد که بین به‌کارگیری عملیات حفاظت خاک از سوی کشاورزان براساس متغیرهای عضویت داشتن یا نداشتن در نهادهای روستایی و دریافت کردن یا نکردن وام برای اجرای عملیات حفاظت خاک اختلاف معنی‏داری وجود دارد؛ همچنین نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که بین متغیرهای میزان زمین کشاورزی، میزان درآمد سالانه، میزان سواد کشاورزان، تعداد دفعات شرکت در کلاس‏های آموزشی- ترویجی، میزان استفاده از منابع و کانال‏های ارتباطی و اطلاعاتی، دانش در مورد عملیات حفاظت خاک و نگرش به عملیات حفاظت خاک با به‏کارگیری عملیات حفاظت خاک رابطة مثبت و معنی‏داری در سطح یک درصد وجود دارد. در پایان، نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه به روش گام‌به‌گام نشان داد که سه متغیر نگرش به عملیات حفاظت خاک، تعداد دفعات شرکت در کلاس‏های آموزشی- ترویجی و میزان زمین کشاورزی 2/56 درصد از تغییرات واریانس متغیر وابستة به‏کارگیری عملیات حفاظت خاک از سوی کشاورزان مورد مطالعه را تبیین کرد.    
 

کلیدواژه‌ها