شناسایی و تحلیل مشکلات مدیریت آب کشاورزی در شهرستان زرین دشت، استان فارس

نویسندگان

1 پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

2 پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، توسعه کشاورزی

چکیده

هدف از این تحقیق، شناسایی و تحلیل مشکلات مدیریت آب کشاورزی در سه زمینه منبع آبیاری، انتقال آب و سطح مزرعه در شهرستان زرین‌دشت از استان فارس بود. این مطالعه از نوع پیمایشی بوده و برای جمع آوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه که پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ در سه زمینه منبع آبیاری، انتقال آب و در سطح مزرعه به ترتیب برابر با 86/0، 80/0 و 74/0 تایید گردیده بود، استفاده شد. روایی پرسشنامه نیز توسط اساتید گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه تهران، کارشناسان مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان زرین دشت و کارشناسان سازمان آب شهرستان داراب مورد تأیید قرار گرفت. جامعه آماری این تحقیق شامل 4648 نفر از زارعین شهرستان زرین‌دشت بود که با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه به تعداد 150 نفر رسید و برای انتخاب نمونه‌ها روش نمونه‌گیری طبقه‌ای با انتساب متناسب مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل از اولویت‌بندی مشکلات مدیریت آب کشاورزی نشان داد که، «افت سطح آب زیرزمینی، «پرپیچ و خم بودن کانال‌ها» و «نا‌مسطح بودن اراضی آبیاری»، از اولویت‌های اصلی برخوردارند. نتایج مقایسه میانگین‌ها نیز نشان داد که افراد بی‌بهره از اعتبارات، استفاده‌کننده از موتورهای دیزلی جهت برداشت آب و دارای کانال‌های خاکی جهت انتقال آب، از مشکلات مدیریت آب بیشتری برخوردار بودند. همچنین مطابق با نتایج تحلیل عاملی، متغیرهای مشکلات مدیریت آب کشاورزی در زمینه منبع آبیاری در پنج عامل، در زمینه انتقال آب در سه عامل و در سطح مزرعه در چهار عامل دسته‌بندی شدند.

کلیدواژه‌ها