ارزیابی پایداری کشاورزی گندم‌کاران آبی شهرستان سرپل ذهاب: کاربرد الگوی DSR

نویسندگان

چکیده

استفاده از فنون کشاورزی پایدار در قرن حاضر به دلیل وجود مشکلاتی مانند محدودیت مشکل تخریب خاک، اثر گلخانه‌ای، وابستگی شدید به منابع غیرقابل تجدید، سوء تغذیه و قحطی در برخی از کشورهای در حال توسعه ضروری به نظر می‌رسد و به این جهت ارزیابی میزان پایداری کشاورزی اجتناب‌ناپذیر است. هدف اصلی این تحقیق توصیفی ـ پیمایشی ارزیابی پایداری کشاورزی گندم‌کاران آبی‌شهرستان‌سرپل‌ذهاب‌باتوجه‌به12شاخص‌الگوی DSR (Driving force-State-Response) بود. جامعه‌ آماری تحقیق گندم کاران آبی شهرستان سرپل ذهاب بودند (3712 (N= که تعداد 351 نفر از آنها با استفاده از نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. داده‌های مورد نیاز در تحقیق با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شد که روایی آن با پانل متخصصان و پایایی سؤالات روان شناختی نیز با آلفای کرونباخ محاسبه شد. بر اساس نتایج، 11 شاخص از شاخص‌های مورد مطالعه در سطح پایداری ناچیز قرار داشتند. بر اساس نتایج تحلیل تاکسونومی، پایداری 75 درصد از روستا‌های مورد مطالعه در سطح ناچیز و متوسط قرار داشت. نتایج نشان داد که متغیر‌های میزان تحصیلات، سطح زیر کشت بقولات، مساحت زمین، تمایل به استخدام کارگر، عضویت در تعاونی و سن کشاورزان می توانند متغیر‌های پیش بینی کننده ی میزان پایداری کشاورزی گندم کاران باشند. بر اساس یافته‌های تحقیق، استفاده از سیستم‌های آبیاری تحت فشار، اجرای روش‌های ارگانیک، افزایش سطح زیر کشت محصولات صنعتی و گسترش تنوع منابع تأمین درآمد کشاورزان جهت دستیابی به پایداری کشاورزی پیشنهاد می شوند.

کلیدواژه‌ها