چالش‌های توسعه فناوری‌های نوپدید و دانش‌بنیان بوم سازگار در بخش کشاورزی استان مازندران

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.

2 استادیار، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

3 گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران

10.22059/ijaedr.2024.367468.669265

چکیده

درحال حاضر، با رشد چشمگیر تقاضا برای منابع اساسی چون آب، زمین، و مواد غذایی، به‌علاوه مواجهه با چالش‌ها و مسائل محیط‌زیستی چون گرمایش زمین، توسعه کشاورزی بدون بهره‌گیری از نوآوری‌ها و فناوری‌های نوین و دانش‌محور ممکن نیست. بهبود بهره‌وری و تضمین امنیت غذایی برای جامعه تنها از طریق توسعه کشاورزی دانش‌محور و بوم‌سازگار امکان‌پذیر است علی‌رغم این موضوع، تاکنون تحقیقات میدانی محدودی در خصوص چالش‌ها و مشکلات استفاده از فناوری‌های نوپدید و دانش‌بنیان در بخش کشاورزی انجام شده است. از این رو، در این پژوهش قصد بر این بود که چالش‌های توسعه فناوری‌های نوپدید و دانش‌بنیان بوم‌سازگار در بخش کشاورزی استان مازندران شناسایی و تحلیل شوند. راهبرد مورد استفاده در پژوهش از نوع استقرایی بود و از داده‌های کیفی و تحلیل مضمون برای جمع‌آوری و تحلیل اطلاعات بهره گرفته شد. جامعه آماری این تحقیق نیز شامل متخصصین و کارشناسان حوزه کشاورزی هوشمند و دانش‌بنیان در استان مازندران بود که با روش نمونه‌گیری گلوله برفی 14 نفر انتخاب و با استفاده از مصاحبه‌های عمیق و نیمه‌ساختارمند، اطلاعات لازم تا رسیدن به نقطة اشباع نظری، جمع‌آوری شد. تحلیل داده‌ها در این تحقیق براساس فرایند تحلیل مضمون سه مرحله‌ای بود و برای این کار از نرم‌افزارATLAS. ti7.5 بهره گرفته شد. پس از پیاده سازی متن مصاحبه‌ها در مرحله اول کدگذاری باز صورت گرفت و بدین صورت 69 کد اولیه که قدرت مفهومی بیشتری داشتند، استخراج شد. در مرحله دوم با تعیین شباهت‌ها و تفاوت‌ها، 28 مقوله فرعی شناسایی شدند. مقوله‌های فرعی که دارای بیشترین قرابت معنایی و مفهومی بودند کنار یکدیگر قرار گرفتند و مضامین سازمان‌دهندة (اصلی) از آنها به دست آمد و در مرحله سوم نیز ارتباط و نحوة اتصال مضامین استخراج شده ترسیم شد. مضامین اصلی در این تحقیق چالش‌های اقتصادی، حمایتی- زیرساختی، اجتماعی- فرهنگی و طبیعی- محیط زیستی بودند. نتایج نشان داد که به‌کارگیری فناوری‌های نوپدید و دانش بنیان در کشاورزی با چالش‌هایی مواجه است و کشاورزان استان مازندران برای به‌کارگیری آن‌ها نیاز به حمایت و فراهم کردن زیر ساخت‌ها، بازیابی اجتماعی و فرهنگی و حل مشکلات اقتصادی را به وسیله بخش دولتی دارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 13 مرداد 1403

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار