تحلیل عوامل موثر بر مشارکت انجیرکاران در حفظ و توسعه‌ روش‌ آبیاری مبتنی بر دانش بومی (مطالعه‌ی موردی: استهبان فارس)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

10.22059/ijaedr.2024.371377.669288

چکیده

با توجه به محدودیت‌های منابع آبی در کشور، صرفه‌جویی و مدیریت منابع آب از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از راهکارهایی که می‌تواند به مدیریت آب در بخش کشاورزی کمک کند؛ استفاده از مدیریت مشترک منابع آب که توسط ذی‌نفعان صورت می‌گیرد، می‌باشد. یک نمونه‌ی موفق در رابطه با مدیریت مشترک منابع آب، استفاده از دانش بومی در بین جوامع روستایی می‌باشد. این مطالعه با توجه به این مهم، با استفاده از روش لاجیت ترتیبی به بررسی عوامل موثر بر مشارکت انجیرکاران در حفظ و توسعه‌ی روش بومی استحصال آب باران در محدوده‌ی شهر استهبان پرداخته است.

آماره‌های مک‌فادن و مک‌فادن تعدیل شده در مدل برآوردی، به ترتیب دارای مقادیر 404/0 و 391/0 می‌باشند، که نشان دهنده خوبی برازش الگو می‌باشد. همچنین مقدار آماره‌ی کانت 737/0 می‌باشد که نشان دهنده‌ی درصد بالای پیش‌بینی صحیح الگو می‌باشد. با توجه به نتایج الگوی برآوردی، متغیرهایی مانند سکونت دائم در منطقه، شاخص رفع موانع توسعه‌ی روش بومی استحصال آب باران، شاخص فوائد درک شده‌ی روش مذکور، میزان مبلغ پرداختی جهت حفظ و توسعه‌ی روش بومی، اطلاعات قیمتی از محصولات کشاورزی، میزان آشنایی با تغذیه‌ی مصنوعی سفره‌ی زیرزمینی، میزان آشنایی با نیاز آبی محصولات کشاورزی و دارا بودن بیمه‌ی کشاورزی در سطح یک درصد معنادار و دارای علامت مثبت می‌باشند به عبارت دیگر افزایش در سطح این متغیرها، این احتمال که انجیرکاران در سطوح بالاتری از تمایل به مشارکت درحفظ و توسعه‌ی روش استحصال آب باران قرار گیرند را افزایش می‌دهد. به طور مثال اگر انجیرداری به طور دائم ساکن منطقه‌ی مورد مطالعه باشد احتمال تمایلش به مشارکت در حفظ و توسعه‌ی روش افزایش می‌یابد. با توجه به اینکه متغیر میزان مبلغ پرداختی جهت حفظ و توسعه‌ی روش در سطح یک درصد معنادار و دارای علامت مثبت است، بنابراین پیشنهاد می‌شود صندوقی با نظارت خود انجیرکاران ایجاد شده و سالانه مبلغی تحت عنوان کمک به توسعه و حفظ روش بومی از انجیرکاران اخذ و به حساب صندوق واریز گردد و در مواقع ضروری و نیاز در اختیار انجیرکاران به منظور تعمیر و نگهداری روش و حتی توسعه‌ی آن قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات