شناسایی و اولویت‌بندی نشانگرهای پایداری زنجیره تامین پسته در استان کرمان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مدیریت و توسعه کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

2 گروه مدیریت و توسعه کشاورزی،دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

3 گروه مدیریت و توسعه کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران، ایران

4 گروه آموزشی مدیریت بازرگانی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

10.22059/ijaedr.2024.363759.669242

چکیده

صنعت پسته در ایران همواره از جایگاه بالایی برخوردار بوده و پایداری آن از جنبه‌های مختلف برای باغداران و اقتصاد ایران حائز اهمیت است. اما این محصول مهم و ارزآور در حال‌حاضر با بحران‌های زیادی از جمله نوسان تولید و ممانعت خریداران بین‌المللی از خرید آن، بدلیل عدم رعایت استانداردهای بین‌المللی و مسائل بهداشتی روبروست. بخش عمده این مسئله بدلیل مدیریت ناپایدار زنجیره تامین این محصول است. هدف از مطالعه حاضر، شناسایی و اولویت‌بندی ابعاد، مولفه‌ها و متغیرهای متناظر آن در پایدارسازی زنجیره تامین پسته در استان کرمان است. روش نمونه‌گیری هدفمند و گلوله‌برفی و جامعه آماری شامل کارشناسان و خبرگان زنجیره تامین پسته بود. برای جمع‌آوری داده‌ها از مصاحبه‌های عمیق و نیمه‌ساختاریافته استفاده شد. نشانگرهای پایداری زنجیره در سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی شناسایی و جمع‌بندی شدند. بعد اقتصادی شامل چهار مؤلفه بود که با 35 متغیر اندازه‌گیری شدند. ابعاد اجتماعی و زیست‌محیطی نیز هر یک شامل سه مؤلفه اصلی بودند که به ترتیب با 18 و 26 متغیر اندازه‌گیری شدند. برای تعیین نشانگر‌ها و متغیرهای هر یک از ابعاد از روش تحلیل دلفی و برای تعیین وزن ابعاد پایداری و اولویت‌بندی آنها از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شد. بر اساس نتایج بعد پایداری اقتصادی با 67/0 بالاترین وزن‌نسبی را به خود اختصاص داد. بعد پایداری زیست‌محیطی با ۲۴۲/۰ و بعد پایداری اجتماعی با ۰۸۸/۰ در اولویت‌های بعدی قرار گرفتند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات