کمی‌سازی ارزش اقتصادی منابع آب کشاورزی استان اصفهان با رویکرد اصلاح الگوی کشت و بر مبنای آب مجازی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران،

2 استاد، گروه آموزشی مهندسی انرژی های نو و محیط زیست، دانشگاه تهران، تهران

3 گروه علوم و مهندسی آب- دانشکده کشاورزی- دانشگاه فردوسی مشهد

4 گروه آبیاری و آبادانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

10.22059/ijaedr.2023.353719.669200

چکیده

لحاظ مبانی آب مجازی در برآورد ارزش اقتصـادی منابع آب و انتخاب الگوی کشت مناسب سبب افزایش بهره‌وری منابع آب و نیل به توسعه پایدار می‌شود. در مقاله حاضر ارزش اقتصادی منابع آب کشاورزی یکبار بدون در نظر گرفتن آب مجازی و بار دیگر با لحاظ آن برای چهار محصول زراعی گندم، جو، یونجه و ذرت علوفه ای با استفاده از مدل ریاضی توسعه یافته موجود برای دو شهرستان شاهین شهر- میمه و برخوار از استان اصفهان برآورد شد. برای این منظور از سه روش وزن دهی براساس مساحت تحت کشت، حجم آب خالص مصرفی و درآمد محصول استفاده شد. بدین منظور از اطلاعات کشاورزی، هواشناسی و حجم آب مصرفی هر گیاه و نیز میزان هزینه ها و درآمدهای مربوط به هر محصول برای سال زراعی 1400-1399 استفاده شد. نتایج نشان داد که در هر روش وزن دهی و برای هر دو شهرستان مورد مطالعه، ارزش اقتصادی آب کشاورزی با در نظر گرفتن آب مجازی بیشتر شد. به گونه ای که با حذف یونجه و کشت ذرت علوفه ای در شهرستان شاهین شهر‌میمه با وزن دهی بر اساس روش مساحت تحت کشت، روش حجم آب مصرفی و روش درآمد محصول، به ترتیب 22، 44 و 23 درصد و در شهرستان برخوار به ترتیب 17، 15 و 15 درصد ارزش اقتصادی منابع‌ آب افزایش می یابد. این پژوهش نشان داد که با اصلاح الگوی کشت بر مبنای آب مجازی می توان با افزایش ارزش اقتصادی منابع آب موجب کاهش در مصرف منابع آب و دست یابی به توسعه پایدار شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 27 اردیبهشت 1402

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار