تحلیل مؤلفه‌های اثرگذار بر رفتار مصرف‌کنندگان در انتخاب قالب‌های خرده‌فروشی محصولات غذایی در ایران (مطالعه موردی: شهر تهران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

2 دانشگاه تهران

3 استاد گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

4 هیات علمی گروه اقتصاد کشاورزی دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

10.22059/ijaedr.2022.342642.669147

چکیده

با توجه به نفوذ و گسترش بازارهای خرده‌فروشی مدرن مانند مال‌ها و هایپرمارکت‌ها در ایران رفتار خرید مواد غذایی و سبک زندگی خانوارها با تغییرات بسیاری روبرو شده است. بر این مبنا این پژوهش با هدف بررسی عوامل موثر بر رفتار مصرف‌کنندگان در قالب‌های مختلف خرده‌فروشی محصولات غذایی شهر تهران در سال1400 انجام شده است. به این منظور 210 پرسشنامه به روش نمونه‌گیری تصادفی تکمیل و از الگوی پروبیت چندمتغیره استفاده شد. متغیر وابسته شامل هفت قالب مال‌ها، هایپرمارکت‌ها، سوپرمارکتها، مینی‌مارکت‌ها، دکه و مغازه‌های کوچک و تازه‌بازارها می‌باشد. با توجه به نتایج الگو، شاخص حداقل سازی ریسک منجر به کاهش احتمال خرید افراد از قالب‌های سنتی می‌شود. شاخص خدمات و سهولت خرید، احتمال خرید در قالب‌های مال، دکه‌و مغازه‌های کوچک و دست‌فروشان را افزایش و شاخص حساسیت قیمتی احتمال خرید افراد از مال‌ها را کاهش و از دست‌فروشان افزایش می‌دهد. هم‌چنین مطابق با نتایج برآوردی، رقابتی بین قالب‌های مختلف خرده‌فروشی سنتی و مدرن موادغذایی در ایران مشاهده نمی‌شود. از این رو پیشنهاد می‌شود در جانمایی جغرافیایی قالب‌های مدرن و سنتی به ویژگی‌ بازارهای هدف توجه شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات