بررسی علل خرد شدن اراضی زراعی و آثار آن بر عملکرد محصول گندم در سقز (مطالعه‌ی موردی: منطقه‌ی زیویه)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 داود امین پور/گروه اقتصاد کشاورزی - سیاست و توسعه کشاورزی/دانشکده کشاورزی/ دانشگاه پیام نور تهران شرق/تهران/ایران

2 سعید یزدانی/ گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی/ دانشگاه تهران/ پردیس کشاورزی و منابع طبیعی/ کشاورزی/تهران/ایران

چکیده

خرد شدن و پراکندگی اراضی کشاورزی در بسیاری از کشورهای جهان به عنوان یک مانع اساسی در مقابل کشاورزی مدرن مطرح است. پژوهش حاضر به بررسی عوامل مؤثر بر خرد شدن اراضی کشاورزی و اثرات آن بر عملکرد، هزینه و درآمد محصول عمده گندم(دیم) برای پاییز سال 97 در منطقه زیویه واقع در شهرستان سقز می‌پردازد. تعداد 108 زارع به عنوان نمونه با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌بندی شده انتخاب شد. به منظور تحقق اهداف پژوهش، از تحلیل عاملی و تحلیل همبستگی استفاده شد. متغیرهای مورد مطالعه در پژوهش، با استفاده از تحلیل عاملی به چهار گروه اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، زراعی و فیزیکی- طبیعی تقسیم شدند. سپس اثرات آن‌ها بر پراکندگی اراضی با استفاده از تحلیل همبستگی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده از تحلیل همبستگی نشان دهنده‌ی وجود رابطه‌ی معنی‌دار و مثبت بین سن، سابقه کشاورزی، تعداد نیروی‌کار خانوادگی کشاورز، تعداد فرزندان پسر و دختر زارع، هزینه تولید، بذر گندم مصرفی، تعداد قطعات، تعداد محصولات کشت شده، مدت زمان شخم‌زنی در هر هکتار، میزان اراضی شیب‌دار و نوع منبع آب با خرد شدن اراضی می‌باشد. همچنین نتایج حاکی از وجود رابطه منفی و معنی‌دار بین پراکندگی اراضی با میزان سرمایه‌گذاری، درآمد سالانه کشاورزی، عملکرد محصول، فاصله از چشمه اصلی و فاصله از مرکز روستا می‌باشد.

کلیدواژه‌ها