فهم پدیده توانمندسازی روانشناختی؛ شناسایی پیشایندها و دستاوردهای آن به روش آمیخته (مورد مطالعه: کارشناسان ترویج کشاورزی ایران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری ترویج کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه دانشگاه تهران

2 استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

3 استاد گروه ترویج و آموزش کشاورزی،‌دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی،‌دانشگاه تهران، کرج، ایران

چکیده

تحقیق در مورد توانمندسازی روانشناختی، با باور به اینکه توانمندسازی روانشناختی نقش کلیدی در موفقیت سازمان‌ها دارد، توجه بسیاری از محققان را به خود جلب کرده است. پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی توانمندسازی روانشناختی کارشناسان ترویج کشاورزی ایران به روش آمیخته اکتشافی انجام شد. در بخش کیفی با تحلیل محتوای مصاحبه‌های انجام شده با 16 تن از کارشناسان ترویج کشاورزی به کمک نرم‌افزار MAXQDA12 الگوی مفهومی پژوهش تدوین شد. در بخش کمی، جهت تأیید الگوی مفهومی از تحلیل عاملی تأییدی به روش حداقل مربعات جزیی (PLS-SEM) با نرم‌افزار Smart PLS3.2.8استفاده شد. جامعه آماری این بخش، کارشناسان ترویج کشاورزی ایران بودند. به کمک جدول کرجسی و مورگان 185 تن از 14 استان به شیوه نمونه‌گیری طبقه‌ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌ طراحی شده بر مبنای نتایج بخش کیفی، با طیف لیکرت پنج گزینه‌ای (خیلی کم تا خیلی زیاد) گردآوری شد. روایی پرسشنامه به صورت تشخیصی و پایایی آن به کمک ضریب‌های پایایی ترکیبی (CR) و آلفای کرونباخ تأیید شد. نتایج نشان داد، سازه‌های مختلف مدل، از منظر کارشناسان ترویج کشاورزی معتبر بوده و قابلیت پیاده‌سازی در ترویج کشاورزی ایران را دارد. همچنین برمبنای یافته‌ها، چهار عامل شامل عوامل فردی - شخصیتی، عوامل زمینه‌ای، عوامل ساختاری و عوامل محیطی اثر معنی‌داری بر توانمندسازی روانشناختی کارشناسان ترویج کشاورزی ایران داشتند. از میان این چهار عامل عوامل زمینه‌ای و فردی‌ -‌ شخصیتی نقش مهم‌تری در توانمندسازیروانشناختی ایفا می‌کنند.

کلیدواژه‌ها