اندازه‌گیری کارایی‌ زیست‌محیطی و میزان انتشار آلاینده‌های پرورش ماهی قزل‌آلا (مطالعه موردی؛ استان فارس)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه تهران، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، عضو هیت علمی

2 دانشگاه تهران

3 گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران

چکیده

چکیده
با وجود مزایای موجود در صنعت پرورش ماهی، در صورت عدم استفاده مطلوب از عوامل تولیدی، این صنعت می‌تواند اثرات زیست‌محیطی قابل توجهی به همراه داشته باشد. لذا اندازه‌گیری میزان آلاینده‌های منتشر شده و ارزیابی کارایی زیست‌محیطی بسیار حائز اهمیت است و به ارائه راهکارهایی به منظور کاهش میزان انتشار آلاینده‌ها و در نتیجه حفظ محیط‌زیست و منابع‌طبیعی کمک خواهد کرد. از همین رو، مطالعه حاضر با هدف اندازه‌گیری میزان انتشار آلاینده‌ها و کارایی زیست‌محیطی پرورش ماهی قزل‌آلا در استان فارس انجام شده است. در فصل پرورشی 99-1398 تعداد 31 پرسشنامه از واحدهای پرورش ماهی استان فارس جمع‌آوری شده است. میزان انتشار آلاینده‌های زیست‌محیطی براساس روش غیرمستقیم اندازه‌گیری شد و نتایج حاکی از آن است که به طور متوسط 10/46 کیلوگرم نیتروژن، 78/3 کیلوگرم فسفر و 69/35 کیلوگرم کربن به ازاء هر تن ماهی برداشت شده به محیط آزاد شده است. کارایی زیست‌محیطی براساس رهیافت SBM-DEA محاسبه شد و نتایج حاکی از آن است که واحدهای پرورش ماهی مورد بررسی به طور متوسط به لحاظ زیست‌محیطی کارا نیستند. پیشنهاد می‌شود که میزان انتشار آلاینده‌های زیست‌محیطی توسط نهادهای ذیربط مورد ارزیابی سالانه قرار گیرد و از طریق اعمال سیاست‌های تشویقی و بازدارنده، انتشار آلاینده‌ها تا حدامکان کاهش یابد تا به موجب آن تخریب محیط‌زیست کاهش و کارایی زیست‌محیطی افزایش یابد.

کلیدواژه‌ها