بررسی اثرگذاری شاخص‌های کیفیت محیط‌زیستی بر توسعه مالی در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه اردکان، یزد، ایران.

2 دانشجوی دکترای گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران.

چکیده

بخش مالی نقش مرکزی در رشد و توسعه اقتصادی و همچنین، نقش واسطه­ای در تخصیص منابع به همه بخش­های اقتصاد، از طریق کاهش هزینه­های تأمین مالی و نیز تشویق پس­اندازها و استفاده کارا از آن­ها ایفا می­کند. با توجه به گرم شدن کره­زمین و تغییرات آب و هوایی در جهان، همزمان با هدف دستیابی به رشد اقتصادی مطلوب، توجه به حفظ محیط­زیست و کاهش آلاینده­های محیط­زیستی یکی از دغدغه­های سیاست­گذاران است. از این­رو، هدف این مطالعه بررسی رابطه بین شاخص‌های کیفیت محیط­زیست و شاخص­های توسعه مالی در ایران طی دوره زمانی (2015-1970) با استفاده از الگوی سیستم معادلات به ظاهر نامرتبط (SUR) است. برای این منظور از چهار شاخص‌ کیفیت محیط­زیست شامل تولید محصولات کشاورزی (تولید غلات و دام)، تراکم جمعیت، آلودگی هوا (انتشار دی‌اکسید‌کربن) و استفاده از منابع انرژی و هم­چنین، شاخص­های توسعه مالی شامل عرضه گسترده پول، اعتبارات داخلی به بخش خصوصی و شاخص قیمت مصرف­کننده استفاده شد که برای هر یک از شاخص­های توسعه مالی معادله جداگانه تخمین زده شد. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که تراکم جمعیت و مصرف انرژی اثر مثبت و معنی‌دار بر شاخص­های توسعه مالی دارند. از سوی دیگر، انتشار دی‌اکسید‌کربن، تولید محصولات کشاورزی و مصرف انرژی سوخت فسیلی اثر منفی و معنی‌دار دارند. توجه به یافته­های این مطالعه در امر سیاست­گزاری­های بخشی و کاهش آثار تخریب محیط­زیست توسط بخش­های اقتصادی می­تواند نقش مهمی داشته باشد. این نتایج از نظر طراحی سیاست­های مدیریت منابع انرژی و توسعه پایدار مالی و اقتصادی برای سیاست‌گذاران در کشور حائز اهمیت است.

کلیدواژه‌ها


  1. Alam, A., Azam, M., Abdullah, A.B., Malik, I.A., Khan, A., & Khan, T. (2014). Environmental quality indicators and financial developmentin Malaysia: unity in diversity. Journal of Environmental Science and Pollution Research, 22 (11): 8392-8404.
  2. Birdsall, N., & Wheeler, D. (1993). Trade policy and industrial pollution in Latin America: where are the pollution havens?. Journal of Environment and Development, 2 (1): 137-149.
  3. Chtioui, S. (2012). Does economic growth and financial development spur energy consumption in Tunisia?. Journal of Economics and International Finance, 4(7):150–158.
  4. Dadgar, Y., & Nazari, R. (2010). Evaluation of Financial Development Indicators in Iran. The first international conference on development financing system in Iran. (In Farsi).
  5. Faghahi Kashani, M. (2008). Completion of financial institutions in the country. Monetary and Banking Research Institute: Tehran. (In Farsi).
  6. Frankel, J., & Romer, D. (1999). Dose trade cause growth?. Journal of the American Economic Review, 89(3): 379-399.
  7. Greene, W. H. (2002). Econometric analysis (5th ed.). Prentice Hall.
  8. Hicks, J. (1969). A theory of economic history, Oxford: Clarendon Press.
  9. Islam, F., Shahbaz, M., Ahmed, AU., & Alam, MM. (2013). Financial development and energy consumption nexus in Malaysia: a multivariate time series analysis. Journal of Economic Modelling, 30:435–441.
  10. Jalil, A., & Feridun, M. (2011). The impact of growth, energy and financial development on the environment in China: a cointegration analysis. Journal of Energy Economy, 33(2):284–291.
  11. Kargaredehbidi, N., & Esmaeili, A. (2017). The effects of economic growth, energy consumption, trade openness and urbanization on environmental pollution In the MENA region during the period 1995- 2012. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 47(4): 815-824. (In Farsi).
  12. Le, K., Hassan, K., Gasbarro, D., & Cullen, G. (2014). The relation between financial development, energy consumption and economic growth: empirical evidence for the United States. 27th Australasian Finance and Banking Conference 2014 Paper.
  13. Levine, R. (1997). Financial development and economic growth: views and agenda. Journal of Economic Literature, 35(2):688–726.
  14. Mahalik, M.K., Mallick, H. (2014). Energy consumption, economic growth and financial development: exploring the empirical linkages for India. Journal of Developing Areas, 48(4):139–159.
  15. Mahdavi, A., & Amirbabaee, S. (2016). The Effect of Financial Development on Environmental Quality in Iran. Journal of Economic research, 15(4): 1-23. (In Farsi).
  16. Mosavi, S.N. (2016). The effect of trade liberalization on the quality of the environment evidence developed and developing countries. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 46(3): 623-632. (In Farsi).
  17. Nematollahi, Z., & Hosseini Kiani, S.A. (2017). Environmental effects of price increasing of energy carriers: Construction of Environmental Social Accounting Matrix for Iran. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 47(1): 127-139. (In Farsi).
  18. Pajooyan, J., & Tabrizian, B. (2009). Investigating the relationship between economic growth and environmental pollution using a dynamic simulation model. Journal of Economic Research, 10(3): 175-203. (In Farsi).
  19. Sadorsky, P. (2010). The impact of financial development on energy consumption in emerging economies. Journal of Energy Policy, 38(5):2528–2535.
  20. Schumpeter, J.A. (1911). Theory of Economic Development. Harvard University Press: Cambridge.
  21. Tamazian, A., & Rao, B.B. (2010). Do economic, financial and institutional developments matter for enironmental degradation? Evidence from transitional economies. Journal ofEnergy Economics, 32 (1): 137-145.

Tang, CF., & Tan, BW. (2014). The linkages among energy consumption, economic growth, relative price, foreign direct investment, and financial development in Malaysia. Journal of Quality and Quantity, 48(2):781–797