شناسایی و طبقه‌بندی بازار مصرف‌کنندگان محصولات لبنی: رویکردی بر پایه بخش‌بندی مشتریان

با توجه به تنوع نیازها و ترجیحات مصرف‌کنندگان در صنعت لبنیات، شناسایی و طبقه‌بندی بازار هدف برای افزایش اثربخشی فعالیت‌های بازاریابی ضروری است. بخش‌بندی مشتریان به شرکت‌ها کمک می‌کند تا استراتژی‌های دقیق‌تری طراحی کرده و رضایت مشتریان را افزایش دهند. این پژوهش با هدف تحلیل و بخش‌بندی بازار مصرف، به بهبود تصمیم‌گیری‌های بازاریابی در این صنعت کمک می‌کند. هدف پژوهش حاضر بخش‌بندی مشتریان صنعت لبنیات بود. این پژوهش از نوع آمیخته (کیفی-کمی) بوده و با هدفبه منظور بررسی مشتریان و شناسایی نیازها و خواسته‌های کلیدی آنان از شرکت‌ها و محصولات لبنیات انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل مشتریان صنعت لبنیات در شهر مشهد بود. در بخش کیفی، 23 نفر از خریداران صنعت لبنیات انتخاب شدند. در قالب پنج گروه کانونی مورد مصاحبه قرار گرفتند و با استفاده از تکنیک تحلیل تم، 60 عامل مؤثر بر خرید محصولات لبنی شناسایی شدند. این عوامل در 14 مؤلفه اصلی شامل سلامت محصول، ذات محصول، عوامل بیرونی محصول، ساختار محصول، عوامل شخصیتی و روانی، شناسنامه شرکت، قدرت تولید و قدرت رقابت شرکت، توزیع، قیمت رقابتی، عوامل آگاهی‌دهنده، عوامل اجتماعی و قابلیت فروشگاه در نرم‌افزار مکس کیو دی ای (2020) دسته‌بندی شدند و به تحلیل و شناسایی مؤلفه‌های کلیدی کمک کرد. در بخش کمی، 517 پرسشنامه از مناطق مختلف مشهد با روش نمونه‌گیری طبقه‌ای جمع‌آوری شد. روایی پرسشنامه‌ها با روایی محتوا و سازه و پایایی آن‌ها با آلفای کرونباخ تأیید شد. تحلیل‌های عاملی در نرم‌افزار لیزرل و بخش‌بندی مشتریان در دو خوشه «متوقعان» و «ریسک‌گریزان» با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام شد. این پژوهش با هدف بهبود درک از نیازها و رفتارهای مشتریان صنعت لبنیات و فراهم کردن اطلاعات کلیدی برای شرکت‌های این صنعت انجام شده است . نتایج این پژوهش می‌تواند به شرکت‌های لبنی کمک کند تا با بهره‌برداری از داده‌های به‌دست‌آمده، استراتژی‌های بازاریابی خود را بهبود بخشند و محصولات و خدمات خود را به‌طور مؤثرتری با نیازهای مشتریان تطبیق دهند.