بررسی اثر متقابل نرخ ارز و نرخ تورم بر صادرات محصولات کشاورزی و مواد غذایی استان مازندران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه علوم کشاورزی ساری

2 گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده مهندسی زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.

3 دانشجوی دکتری گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده مهندسی زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.

10.22059/ijaedr.2025.388231.669346

چکیده

رابطه تورم و نرخ ارز همواره یکی از موضوعات جذاب برای اقتصاددانان بوده است. این رابطه به ویژه در اقتصادهای پرنوسان مانند ایران اهمیت حیاتی دارد. در این اقتصادها، نوسانات نرخ ارز می‌تواند به طور قابل توجهی بر سطح عمومی‌قیمت‌ها تأثیر بگذارد. هدف از این مطالعه، بررسی اثرات نرخ تورم بر رابطه بین نرخ ارز و صادرات محصولات کشاورزی و مواد غذایی استان مازندران می‌باشد. دوره زمانی مطالعه، فروردین 1397 تا اسفند 1401 برای 9 کشور مهم مقصد صادراتی استان انتخاب گردید. الگوی مورد استفاده داده‌های پانل بوده که پس از انجام آزمون‌هاسمن، روش با اثرات ثابت برای برآورد انتخاب شد. نتایج مطالعه نشان داد وضعیت نسبی نرخ ارز با نرخ ماهانه تورم نه تنها بر سطح صادرات بلکه بر شیب نرخ ارز نیز موثر است. به طور متوسط، در حالتی که رشد نرخ ماهانه ارز بالاتر از نرخ تورم ماهانه است حدود 250 هزار دلار صادرات بیشتر از حالت عکس آن است. همچنین در حالت مزبور اثر نرخ ارز بر صادرات نزدیک به 3 واحد کمتر از حالت عکس برآورد گردید که نشان از کشش بیشتر صادرات به نرخ ارز در حالت مزبور می‌باشد. بر این اساس پیشنهاد می‌شود آزادسازی نرخ ارز که امکان هماهنگی آن با نرخ تورم را فراهم می‌کند انجام گرفته و حمایت از گروه‌های آسیب‌پذیر از روش‌های دیگر بجز تثبیت نرخ ارز انجام شود. همچنین توصیه می‌شود در مطالعات مشابه امکان تغییر رفتار صادرات با توجه به نرخ تورم و رشد نسبی آن ایجاد گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات