تحلیل اقتصادی راهبرد تغییر تاریخ کشت به‌منظور سازگاری با چالش‌های تغییر اقلیم در کشاورزی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

10.22059/ijaedr.2025.392275.669367

چکیده

تغییرات اقلیمی به‌عنوان یکی از چالش‌های اصلی قرن حاضر، اثرات نامطلوبی بر بخش کشاورزی به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک برجای گذاشته است. در این مطالعه، باهدف ارزیابی کارایی تغییر تاریخ کشت به‌عنوان روشی برای سازگاری با تغییرات اقلیمی، الگوهای تغییرات آب‌وهوایی آینده دشت همدان - بهار مورد تحلیل قرار گرفت. سپس، تأثیر این تغییرات بر عملکرد محصولات زراعی آب‌بر در قالب یک سیستم کشت، با استفاده از مدل‌های شبیه‌سازی کشاورزی، بررسی شد. در نهایت، سودآوری کشاورزی این دشت، با درنظرگرفتن سناریوهای مختلف تغییرات اقلیمی و تاریخ کشت، به کمک یک مدل شبیه‌ساز اقتصادی ارزیابی شد. نتایج نشان داد که با تغییر تاریخ کشت، عملکرد محصولات منتخب به طور قابل‌توجهی بهبود خواهد یافت. تغییر تاریخ کشت در دوره آتی بیشترین بهبود قابل‌توجه عملکرد را محصولات گندم پاییزه، جو و سیب‌زمینی بهاره به همراه داشته‌اند. تحلیل اقتصادی حاکی از آن است که تغییر تاریخ کشت می‌تواند سودآوری بخش کشاورزی را افزایش دهد و بخشی از خسارات اقتصادی ناشی از تغییرات اقلیمی را جبران نماید. این یافته‌ها اهمیت تغییر تاریخ کشت به‌عنوان یک راهکار مؤثر برای سازگاری با تغییرات اقلیمی در بخش کشاورزی را برجسته می‌سازد و می‌تواند راهنمای مفیدی برای سیاست‌گذاران و کشاورزان در راستای کاهش اثرات منفی تغییرات اقلیمی و افزایش پایداری تولیدات کشاورزی باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات