تبیین مولفه‌های موثر و تحلیل تأثیر آن‌ها بر انتخاب کانال‌های بازاررسانی مرکبات در استان گیلان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران، شهرکرج، ایران

2 دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، دانشکده کشاورزی

3 استاد گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، دانشکده کشاورزی

10.22059/ijaedr.2025.390248.669358

چکیده

توسعه اقتصادی در کشورهای در حال توسعه به شدت به رشد بخش کشاورزی وابسته است، زیرا بخش قابل توجهی از جمعیت این کشورها به کشاورزی متکی هستند. خانوارهای روستایی به عنوان کشاورزان کوچک‌مقیاس شناخته می‌شوند و سیستم‌های تولید کشاورزی معمولاً کمتر بازار محور هستند. تشویق و حمایت از کشاورزان خرده‌مالک برای تولیدات بازار محور ضروری است تا زنجیره‌های ارزش کشاورزی توسعه یابند و تأمین غذای کافی صورت گیرد. بنابراین هدف اصلی این مطالعه بررسی مؤلفه‌های مؤثر بر انتخاب کانال‌های بازاررسانی مرکبات در استان گیلان است. برای این منظور، از روش پروبیت چندمتغیره (MVP) استفاده شده است همچنین اطلاعات مربوط به انتخاب کانال‌های مختلف بازاررسانی مرکبات توسط باغداران از طریق تکمیل پرسشنامه با روش نمونه‌گیری در دسترس در استان گیلان، برای سال 1402 جمع‌آوری شد. نتایج مربوط به اثر نهایی متغیرها در مدل پروبیت چندمتغیره نشان می‌دهد که مهم‌ترین مولفه‌ها در انتخاب کانال‌های بازاررسانی شامل سن، تجربه، مقدار محصول، سطح زیرکشت، قیمت فروش، هزینه‌های حمل و نقل، آگاهی از قیمت بازار، فاصله تا بازار، دسترسی به وسایل نقلیه و شناخت خریدار وضعیت نامناسب جاده و انبار، دسترسی به اعتبارات، مدت زمان صرف شده برای کسب اطلاعات قیمت بازار و مدت زمان صرف شده برای تثبیت قیمت و مکان هستند. از این رو پیشنهاد می‌گردد که دولت و نهادهای مرتبط اقداماتی را برای افزایش دسترسی به اطلاعات بازار و بهبود زیرساخت‌های حمل و نقل تسهیل دسترسی به اعتبارات و حمایت از تشکیل تعاونی‌ها به منظور افزایش قدرت چانه‌زنی باغداران انجام دهند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات