تحلیل روند خشکسالی و اثرات آن بر منابع آب زیر زمینی حوزه آبریز کرخه ی استان کرمانشاه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه اموزشی مدیریت و توسعه کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران

2 استادیار گروه اموزشی مدیریت و توسعه کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران

3 استاد گروه اموزشی مدیریت و توسعه کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران

چکیده

خشکسالی به عنوان یک بلای طبیعی و پدیده‎ای اجتناب ناپذیر از دیرباز در مناطق مختلف ایران به وقوع پیوسته و خسارات زیادی در زمینه‎های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی به همراه داشته است. از جمله خسارات خشکسالی، افت سطح آب زیر زمینی است. هدف اصلی این تحقیق بررسی تأثیر خشکسالی بر منابع آب زیر زمینی حوزه آبریز کرخه در استان کرمانشاه بود. در این تحقیق، وضعیت خشکسالی هواشناسی منطقه با استفاده از شاخص SPI و معیارهای مشتق شده از آن مانند تعداد سال‎های مواجهه با خشکسالی، طولانی ترین دوره خشکسالی و بزرگی دوره خشکسالی در دوره 30 ساله و بازه زمانی 1395-1365، مورد مطالعه قرار گرفت. وضعیت خشکسالی آب زیر زمینی نیز با استفاده از شاخص‎GRI در این دوره مورد بررسی قرار گرفت و تغییرات آن با تغییرات شاخص SPI مقایسه شد. به منظور بررسی روند تغییرات سطح آب‌های زیر زمینی و شاخص SPI از آزمون من- کندال و شیب سن استفاده شد و در پایان، تأثیر خشکسالی بر افت منابع آب زیر زمینی با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون بررسی شد. نتایج تحقیق نشان داد، خشکسالی در منطقه مورد مطالعه از روند معنی‌داری برخوردار نیست اما روند افت سطح منابع آب‌های زیر زمینی معنی‌دار بوده و با گذشت زمان شدت آن بیشتر شده است. همچنین نتایج نشان داد خشکسالی تاثیر چندانی بر افت منابع آب زیر زمینی در منطقه مورد مطالعه ندارد و به نظر می‌رسد سهم برداشت بی رویه از منابع آب زیر زمینی در افت سطح آبخوان به مراتب بیشتر از خشکسالی است. توسعه کشت محصولات کم آب بر و توسعه فعالیت‎های مرتبط با آبخیز داری و آبخوان‎داری در منطقه از پیشنهادهای این پژوهش بود.

کلیدواژه‌ها

تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 24 شهریور 1400

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار